روستایِ کاتویولا نخستین دبیرستانِ خود را تأسیس می‌‌کند

کاتویولا، زامبیا — سال‌ها تحصیل در مقطعِ دبیرستان در کاتویولا همچون بسیاری از جوامع روستایی در نقاط مختلف جهان، مستلزمِ رفتن به مدارسی بود که کیلومترها از خانه فاصله داشتند. دانش‌آموزان ناچار بودند این مسیرهای طولانی را پیاده بروند و تنها آخرِ هفته‌ها نزدِ خانواده بازمی‌گشتند. این رفت‌وآمدِ طاقت‌‌فرسا زندگیِ خانوادگی را مختل می‌کرد و دانش‌آموزان را در معرضِ آسیب قرار می‌داد، در حالی که جامعه طی دهه‌ها کوشیده بود محیطی برای آموزشِ اخلاقی و پرورشِ معنوی فراهم کند.

در آغازِ ترمِ گذشته، همهٔ راه‌ها به خودِ کاتویولا ختم شد. با برداشتن گامی دیگر در جهت حل چالش‌‌های آموزشی، فصل تازه‌ای آغاز شد و جامعه دبیرستانِ کاسلوکی (Kaseloki ) نخستین دبیرستانِ محلی در ناحیهٔ موینیلونگا را تأسیس کرد.

افتتاحِ این مدرسه صرفاً ساختِ یک بنا نیست؛ بلکه نشانهٔ شکل‌گیریِ مرکزی آموزشی‌ای است که پروژه‌هایِ مکملی را برای ارتقای معنوی، اخلاقی و فکریِ نوجوانان و عمومِ جامعه پیش خواهد برد. این رویداد همچنین بازتابی از درکِ رو به تکامل جامعه از نقشِ اصولِ معنوی در هدایتِ اقدامِ جمعی برای حل چالش‌های مشترک است.

نگاهی عمیق‌تر به چالش‌های اجتماعی

تلاش برای تأسیسِ این مدرسه تصمیمی ‌یک‌باره نبود؛ بلکه دستاوردِ دهه‌ها یادگیریِ سیستماتیک برای ارائهٔ آموزشِ مادی و معنوی از خردسالی تا بزرگسالی است.

این روند پس از گردهمایی ملیِ نهادهای آموزشیِ بهائی در اوتِ ۲۰۲۲ شتاب گرفت، گردهمایی‌ای که مشوق نگاهی گسترده‌تر به پروژه‌های آموزشی بود. در کاتویولا، محفلِ روحانیِ محلیِ بهائی ایده‌های آن گردهمایی را به اقدام تبدیل کرد. آن‌ها ماهِ بعد تیمِ آموزشیِ روستا را تشکیل دادند و نشست‌های منظم مشورتی با حضور نمایندگانِ مدرسه، والدین، رهبرانِ سنتی و دیگر رهبرانِ محلی، و نیز نمایندگانِ جوامعِ دینیِ دیگر برگزار شد.

این نشست‌ها به ساکنان امکان داد آرزوها و خواسته‌های خود را در زمینهٔ آموزش با درنظرگرفتنِ چالش‌های پیچیدهٔ محلی بررسی کنند.

با مشورت و تأمل صبورانه، ساکنان، به‌ویژه مادران، با واقعیتی دردناک روبه‌رو شدند. فرزندان‌شان برای آن‌که پیشرفت تحصیلی داشته باشند ناچار بودند روابط و فعالیت‌های جامعه‌سازی‌ای را که زمینهٔ رشدشان را فراهم کرده بود کنار بگذارند. بسیاری از نوجوانان برای ادامهٔ تحصیل ناچار ‌می‌شدند اتاق‌های کوچک اجاره کنند و به کارهای غیررسمی روی بیاورند؛ وضعیتی که هم به سلامت‌شان و هم به عملکردِ تحصیلی‌شان آسیب می‌رساند.

روینیا کائومبا (Rwinia Kaumba)، یکی از مادران، گفت: «می‌دیدیم نمره‌هایشان افت می‌کند و حال روحی‌ مناسبی ندارند. اما دبیرستان امری تجملی نیست؛ ضامنِ آیندهٔ فرزندانِ ماست.»

گفت‌وگوها در جامعهٔ محلی در دسامبرِ ۲۰۲۲ با برگزاری «کنفرانسِ زنان» به اوج رسید؛ کنفرانسی که به بررسیِ نقشِ زنان در پیشرفتِ اجتماعی اختصاص داشت.

بسیاری از مادرانِ کاتویولا از سرعشق به فرزندان‌شان و با چشم‌اندازی برای توسعهٔ جامعهٔ خود، پیشگام تأسیسِ مدرسه شدند.

آغازِ فصلی نو

بیش از ۵۰۰ تن از ساکنان، رهبرانِ سنتی—از جمله دو رئیس ارشد قبیله— و نمایندگانِ دولت در مراسمِ افتتاحِ مدرسه که هم‌زمان با آغازِ سالِ نوِ بهائی برگزار شد، حضور یافتند.

تِکسون کائومبا (Teckson Kaumba)، عضو محفلِ روحانیِ محلیِ بهائیِ کاتویولا گفت: «زندگیِ تازه‌ای در جامعه‌مان در حال شکل‌‌گیری است.»

رهبرانِ سنتی حمایتِ خود را اعلام کردند. سایلونگا (Sailung’a)، رئیس ارشد قبیله، با ازدواج و بارداریِ زودهنگام، که از موانعِ اصلیِ پیشرفتِ دخترانِ جوان است، به‌صراحت مخالفت کرد و اصرار داشت که همهٔ دختران باید از این مدرسهٔ جدید بهره‌مند شوند. او گفت: «وقتی دختری را آموزش می‌دهید، گویی تمامِ جهان را آموزش داده‌اید.»

خانم ماریا کانگوانی (Maria Kangowani)، رئیسِ روستا، این مدرسه را نقطهٔ عطفی تازه دانست و گفت: «نوجوانان با آموزشِ اخلاقی و معنوی بهتر می‌توانند با آسیب‌هایی چون الکل و مواد مخدر مقابله کنند و بدین‌ترتیب در رفاهِ جامعه نقش داشته باشند.»

حامد جواهری، عضو هیئتِ مشاورانِ قاره‌ای در آفریقا با در نظر گرفتن دیدگاهی وسیع‌تر گفت: «اکنون در آغازِ ترسیمِ مسیر جدیدی هستیم؛ مسیری نه برای یک کودک، بلکه برای تعداد زیادی از کودکان که به همّتِ کل جامعه پرورش می‌یابند و نسل‌به‌نسل توانمندیِ خود را برای خدمت تقویت می‌کنند.»

جفری چیپاتِلا (Geoffrey Chipatela)، مدیرِ دبیرستانِ کاسلوکی، بر چشم‌اندازِ یکپارچهٔ مدرسه تأکید کرد و گفت:«هدفِ آموزش تنها کسبِ دانش نیست؛ بلکه آموزش باید به تهذیبِ شخصیت و تقویتِ مسئولیت‌پذیری و رشدِ اخلاقی بینجامد.»

مسیری در حالِ تکوین

برای والدینِ کاتویولا، این مدرسه تداومِ رشدِ اخلاقی و معنوی‌‌ای است که در نتیجهٔ دهه‌ها تلاش‌های آموزشیِ در جامعهٔ محلی در میانِ آنان ریشه دوانده است.

فلورانس لومبیلیسا (Florence Lumbilisa)، که فرزندش در دبیرستانِ کاسلوکی نام‌نویسی کرده است، دربارهٔ آیندهٔ مدرسه گفت: «هرچه شمارِ بیشتری از افراد به هدفِ والای خود آگاه شوند، جامعه نسل‌به‌نسل رشد خواهد کرد.»

تأسیسِ دبیرستانِ کاسلوکی موجب حمایت رهبران سنتی و مسئولان دولتی از احداثِ دبیرستانِ دیگری در منطقه شد که اکنون در دستِ ساخت است. تأسیسِ این دو مدرسه باعث شادیِ ساکنان شده است.

همان‌گونه که موسوندا کاپوسا-لینسل (Musonda Kapusa-Linsel)، یکی دیگر از اعضای هیئتِ مشاورانِ قاره‌ای در آفریقا، هنگامِ افتتاحِ مدرسه گفت، این مدرسه تجسّمِ دیدگاهِ حضرتِ بهاءالله دربارهٔ ظرفیتِ عظیمِ انسان است: «انسان را به مثابه معدن که دارای احجار كريمه است مشاهده نما. به تربيت جواهر آن به عرصۀ شهود آيد و عالم انسانی از آن منتفع گردد.»