افزايش درخواست‌ها از ایران برای تأمین حقّ تحصیل

۱۱ خرداد ۱۳۹۱
هفت مدرّس بهائی که اکنون در حال گذراندن احکام زندان خود هستند (ردیف بالا، از چپ به راست): محمود بادوام، رامین زیبایی، ریاض سبحانی، فرهاد صدقی؛ (ردیف پایین، از چپ به راست) نوشین خادم، کامران مرتضایی و کامران رحیمیان.

ژنو, سوئیس — جامعۀ جهانی بهائی به اتفاق ۱۶ سازمان غیر دولتی از حکومت ایران می‌خواهند که فوراً به وضعیت آموزش عالی در کشور رسيدگی کند.

نامۀ سرگشاده‌ای به رهبر عالی ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، تازه‌ترین مورد از اعتراض‌های فزاینده‌ای است که در سراسر عالم نسبت به نقض حقّ تحصیل در ایران صورت می‌گیرد.

۱۷ سازمان در بیانیه‌ای که امروز منتشر کردند، اشاره می‌کنند که از سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹) بیش از ۶۰۰ دانشجو و چندین مدرّس دانشگاه به خاطر ابراز مسالمت‌آمیز نظرات‌شان دستگیر شده‌اند؛ صدها نفر به خاطر عقاید سیاسی‌شان از آموزش محروم شده و نشست‌ها، نشریّات و نهادهای دانشجویی تعطیل شده‌اند.

بيانيه می‌نویسد: «به‌موجب معاهدات بین‌المللی که ایران پذیرفته یا عضو آنهاست، حقّ تحصیل برای همۀ انسان‌ها بدون تبعیض به صراحت تأمین شده. این حق تحت قانون اساسی ایران نیز تضمین شده است.»

علاوه بر جامعۀ جهانی بهائی سازمان‌هایی چون عفو بین‌الملل، مؤسسۀ قاهره برای مطالعات حقوق بشر، دیده‌بان حقوق بشر و اتّحاد برای ایران اين بيانيه را امضا کرده‌اند.

بیانیّۀ آنها هم‌چنین اشاره می‌کند که اقلّیّت‌های ایران در آموزش با محرومیت و تبعیض روشمند روبرو هستند و می‌نويسد: «مقامات (ايرانی) پیروان آئین بهائی را صرفاً بر مبنای عقاید دینی‌شان، از دنبال کردن آموزش عالی محروم کرده – و هدف حملات ویژه قرار داده‌اند....»

مسئولان حکومتی در خرداد ۱۳۹۰ (مه ۲۰۱۱)، به خانه‌های بهائیان مرتبط با يک اقدام غیررسمی جامعه، معروف به مؤسّسۀ آموزش عالی بهائی (علمی آزاد/BIHE) یورش بردند و تعدادی از مدرّسان بهائی را دستگیر کردند که اکنون در حال گذراندن احکام چهار و پنج سالۀ زندان هستند.

بیانیه مؤکداً از ایران می‌خواهد «همۀ دانشجویان و کارکنان آموزش عالی ایران، که به خاطر استفادۀ مسالمت‌آمیز از حق آزادی بیان، انجمن و اجتماع زندانی شده‌اند، از جمله مدرسان مؤسسۀ آموزش عالی بهائی و نيز کسانی که نظرات سیاسی ابراز داشته‌اند... را فوراً و بدون قید و شرط آزاد کند.»

هم‌چنین از ایران خواسته شده «همۀ سیاست‌ها و اعمالی که علیه اقلیت‌های دینی و قومی، به ویژه جامعۀ بهائی، تبعیض قائل می‌شود یا حقوق آنها را نقض می‌کند... از جمله در زمینۀ دسترسی به آموزش عالی و آزادی دانشگاهی» را منسوخ سازد.

اقدامات تازۂ ديگر

گزارشی که شورای دفاع از حقّ تحصیل ایران (ACRE) – سازمانی که توسط دانشجویان محروم از تحصیل تأسيس شده – در ۲۸ اردیبهشت (۱۷ مه) منتشر ساخت، نيز تبعیضی را که دانشجویان دانشگاه‌ها در ایران با آن مواجهند به تفصیل مورد توجه قرار می‌دهد.

در گزارش آمده است: «اعمال آپارتاید آموزشی به ویژه طی سه سال گذشته شتاب بیشتری گرفته و صدها دانشجو به واسطۀ احکام کمیته‌های انضباطی دانشگاه‌ها و کمیتۀ انضباطی مرکزی مستقر در وزارت علوم... از تحصیل محروم شده‌اند.»

شورای اتّحادیۀ دانشجویی در دانشگاه کوئینز در بلفاست، ایرلند شمالی، نيز در ۷ اردیبهشت (۲۶آوریل) در مصوبه‌ای محروم کردن بهائیان و دیگران از دسترسی به آموزش عالی را محکوم کرد.

شورا از کمیتۀ مدیریت اجرایی خود خواست «سیاستی» اتّخاذ کند که «به مؤسّسۀ آموزش عالی بهائی... ياری دهد و به ما امکان دهد تا از طریق آموزش و به اشتراک گذاشتن منابع علمی در زمان ستم و آزار گسترده، به جامعۀ بهائی ایران کمک کنيم.»

راجر بلاکلی، رئیس پیشین مطالعات ارشد دانشگاه کارلتون، در سرمقاله‌ای که به تاریخ ۳ خرداد (۲۳ مه) در سفارت (Embassy) – روزنامۀ سیاست خارجی کانادا – منتشر کرد نوشت: «رؤسای دانشگاه‌های کانادا باید در نهادهای ملّی و بین‌المللی خود اين ديد را داشته باشند که دانشگاه‌های ایرانی را تا زمانی که با دانشجویان بهائی برخوردی برابر نداشته باشند، مورد تحریم قرار دهند.»