ویکتوریا, کانادا — پروفسور جرمی وبر (Prof. Jeremy Webber)، رئیس دانشکدۀ حقوق دانشگاه ویکتوریا نگاهی به اتاق مملو از جمعیت انداخت. مقامات دولتی، رهبران بومی و دینی، دانشجویان، استادان دانشگاه و اعضای جامعه برای سمیناری در بارۀ آشتی میان مردم بومی و غیربومی کشور گرد هم آمده بودند.

هدف این برنامه درک بهتر مسئله‌ای در مورد صلح و آشتی بود که پروفسور وبر در سخنان آغازین خود مطرح کرد: «در فرآیند آشتی چه رویکردی به دین و معنویت باید داشته باشیم؟»

این پرسش برای جامعۀ بهائی کانادا پرسشی بنیادین است. برای فرآیند ترویج عدالت و بازسازی روابط اعتماد و برای دوستی و همکاری میان مردمان بومی و غیربومی.

گزارش سال ۲۰۱۵ کمیسیون حقیقت و آشتی در مورد مدارس شبانه‌روزی بومیان که تأثیر نظام مدارس شبانه‌روزی کانادا بر کودکان، خانواده‌ها و جوامع بومی کانادا را بررسی می‌کند، به گفتگوی عمومی پویا دربارۀ رابطۀ میان مردم بومی و غیربومی که برای ده‌ها سال در جریان بود نیرویی تازه بخشید. این مدارس به گونه‌ای طرح ریزی شده بودند تا با جدا کردن کودکان بومی از خانواده، فرهنگ‌، زبان‌ و از سنت‌های معنوی‌شان، آنان را در اجتماع کانادا ادغام نمایند. کمیسیون حقیقت و آشتی تأثیر، این مدارس را «نسل‌کشی» فرهنگی توصیف می‌کند.

جامعۀ بهائی کانادا در فعالیت‌های کمیسیون حقیقت و آشتی نقشی اساسی داشته است. برخی از بازماندگان این مدارس شبانه‌روزی، بهائی هستند و در کمیسیون شهادت داده‌اند. در جلسات ملی این کمیسیون در سراسر کشور، ده‌ها بهائی به عنوان نیروی داوطلب به شرکت کنندگان کمک کرده‌اند.

محفل روحانی ملی بهائیان کانادا در سال ۲۰۱۵ با ارسال هدیه و نوشتن مقاله‌ای در این کمیسیون شرکت داشت و خانم دلوریا بیگهورن (Deloria Bighorn)، رئیس محفل ملی بهائیان کانادا در این مراسم سخنرانی نمود. جامعۀ بهائی کانادا همچنین فیلم کوتاهی با عنوان «به سوی خانه» ساخته است که در اتاوا و در ارتباط با آخرین گردهمایی ملی اکران شد.

با این پیش‌زمینه، جامعۀ بهائی کانادا با همکاری دانشکدۀ حقوق دانشگاه ویکتوریا و مرکز مطالعات دین و اجتماع و بنیاد پیر الیوت ترادو (Pierre Elliott Trudeau Foundation) در ماه مارس سمپوزیومی با عنوان «بازاندیشی رابطۀ معنویت و آشتی» برگزار نمود.

«ما همگی اینجا هستیم برای ایجاد دنیایی که در آن از رنج آدمی کاسته و کرامت انسانی حفظ شود. اقدامات ما برای بازسازی اجتماع بر اساس اصول یگانگی و عدالت است.»

—دلوریا بیگهورن (Deloria Bighorn)

این برنامه که در سالن «خانۀ مردمان بومی» دانشگاه ویکتوریا برگزار شد تعدادی از متفکران برجسته از جمله بسیاری از دانشمندان سرشناس در زمینۀ حقوق بومیان را گرد هم آورد و با افتتاح اولین برنامۀ دانشگاهی حقوق بومیان همزمان بود. این برنامه فرصتی برای بررسی چگونگی مفهوم‌سازی معنویت و کاربرد آن در رشته در حال تکامل حقوق و همچنین بررسی معانی و مفاهیم ضمنی این مسئله برای تفکر وسیع‌تر در مورد تغییر اجتماعی فراهم آورد.

خانم بیگ هورن که به عنوان نماینده جامعه بهائی در این سمپوزیوم صحبت می‌کرد با ابراز امیدواری نسبت به این گردهمایی گفت: «ما همگی اینجا هستیم برای ایجاد دنیایی که در آن از رنج آدمی کاسته و کرامت انسانی حفظ شود. اقدامات ما برای بازسازی اجتماع بر اساس اصول یگانگی و عدالت است.»

این سمپوزیوم در تاریخ ۸ مارس با یک سخنرانی عمومی در مرکز شهر ویکتوریا همزمان با جشنوارۀ سالانه تحقیقات، هنر و نوآوری کار خود را آغاز کرد. علاوه بر ۷۵۰ نفر حاضرین در این برنامه، پنج هزار نفر نیز به صورت آنلاین این مراسم را دنبال می‌کردند و به سخنان پروفسور جان باروز (Prof. John Borrows) و پروفسور وال ناپلئون (Prof. Val Napoleon ) درباره نقش تقدسات در حقوق بومیان گوش فرا می‌دادند. این دو پروفسور، مسئول پروژۀ جدیدی در دانشگاه ویکتوریا هستند که در دو رشتۀ حقوق بومیان و حقوق عمومی مدرک ارائه می‌دهد.

در تاریخ ۹ مارس، ۱۴۰ نفر در مجموعه میزگردهای تبادل‌نظر پیرامون گذشته، حال و آینده آشتی به مشورت نشستند. این گفتگوها در قالب یک یادداشت مفهومی که برای سمپوزیوم تهیه شده بود صورت گرفت و شرکت‌کنندگان در مورد شیوه‌های مختلفی که توسعه‌طلبی و سلطه‌جویی کانادا در ارتباط میان مردم بومی و میراث فرهنگی و معنوی اختلال ایجاد کرده صحبت کردند.

اگرچه سخنرانی‌ها به تأثیرات فاجعه‌باراین توسعه‌طلبی پرداختند اما وقایع امیدوارکننده و فرصت‌های تبادل فرهنگی نیز مورد تأکید قرار گرفتند. یکی از این موارد که دکتر چلسی هورتون (Dr. Chelsea Horton) به آن اشاره کرد تلاش‌ بهائیان بومی و غیربومی کانادا در دهۀ ۱۹۶۰ برای تحرک بخشیدن به گفتگوهای عمومی پیرامون «حق هویت» با احترام گذاشتن و پرورش فرهنگ‌های بومی بود.

دکتر روشن دانش، وکیل و عضو جامعۀ بهائی که از سخنرانان میزگرد اول بود نیز به شرح و بسط موضوع تغییر اجتماعی پرداخت. وی گفت: «همانطور که می‌آموزیم چگونه راجع به صلح و آشتی صحبت و تأمل کنیم با تحرک و فرصت‌های جدید و همچنین تنش‌های جدید مواجه می‌شویم». او حاضران را به این چالش دعوت کرد که «همزمان با تلاش برای اقدامات تحول‌آفرین مورد نیاز، ساختار اجتماعمان را زیر سؤال ببریم.»

داگلاس وایت (Douglas White)، رئیس مرکز معاهدات پیش- کنفدراسیونی و آشتی (Centre for Pre-Confederation Treaties and Reconciliation) در دانشگاه جزیره ونکوور به آن نوع تحول مورد نیاز در اجتماع امروز کانادا اشاره کرد. او توضیح داد که با وجود اهمیت فرآیندهای قانونی «آن‌ها به خودی خود به دلیل ماهیت بسیار ستیزه‌جویانه‌شان کافی نیستند.»

آقای وایت که از اعضای قبیلۀ بومی سنونیومکس (Snuneymuxw First Nation) و یک بهائی است در ادامه سخنانش این پرسش را مطرح کرد آیا می‌توان به چیزی فراتر از همزیستی و بردباری امیدوار بود «من نمی‌خواهم که فرزندان من را تحمل کنید بلکه می‌خواهم به آن‌ها عشق بورزید تا همۀ کانادایی‌ها نگران سعادت آن‌ها باشد.»

در پایان مراسم پروفسور باروز همۀ شرکت کنندگان را دعوت به تأمل فعالانه بر بخش‌های مختلف این برنامه کرد تا درک بهتری از این رویداد حاصل شود. او اظهار داشت که لازمۀ این کار «مهارت بیشتر در ارتباط با دیگران است.»

این سمپوزیم نمونۀ اخیر مشارکت جامعۀ بهائی در گفتمان عمومی آشتی میان مردم بومی و غیربومی کانادا است، گفتمانی که در سطح کشور در جریان است.