نیویورک, United States — یورش به خانه های حدود ۳۰ بهائی که به آموزش اعضای جوان جامعه، که توسط دولت از تحصيل دانشگاهی محروم شده اند، مشغول بودند، آخرین اقدام از سیاست های مستمر ایران برای به حاشيه راندن بزرگ ترین اقلیت دینی غیر مسلمان کشور است.

بهائیان ايران که پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ به صورت روشمند از آموزش عالی محروم شده اند، در نبودن راه های دیگر، برنامه های آموزشی خود را آغاز کردند.

بانی دوگال، نمایندۀ ارشد جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل متحد، گفت: «مقامات ایرانی آشکارا مصمم اند که آموزش جوانان را، که توسط دولت از امکانات محروم شده اند، برای جامعۀ بهائی غیر ممکن سازند.»

او گفت: «محروم کردن افراد از حق تحصیل محروم کردن آنها از حق زیست به عنوان افرادی آزاد و مفيد - و مشارکت در حيات جامعه شان است.»

حدود ۱۶ بهائی روز شنبه ۲۱ مه یا پس از آن دستگیر شدند. یکی از ایشان آزاد و هشت بهائی دیگر توسط مأموران وزارت اطلاعات بازجویی و بعد آزاد شدند.

بانی دوگال گفت: «این اقدام نشان می دهد که ایران میخواهد در برنامۂ خود برای تضعیف روحیۀ جوانان بهائی، نابود کردن امیدهای تحصيلی آنها و ریشه کن کردن جامعۀ بهائی به عنوان یک گروه زنده در کشور تا کجا پیش رود.»

او همچنین اشاره کرد که حکومت ایران در پی جویی سیاست خود آشکارا قوانين بین المللی را نقض می کند.

بر اساس میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، «هر کس باید حق آزادی فکر، وجدان و دین را داشته باشد.»

بند ۱۳ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی «حق تحصیل هر فرد» را و این که «آموزش عالی باید بر اساس ظرفیت در دسترس همه قرار گیرد» به رسمیت می شناسد.

خانم دوگال اشاره کرد: «ایران هر دو پیمان را در سال ۱۹۷۵ امضا کرده است.»

«آزار بی شرمانه»

اخبار اولیۀ دستگیری ها با اعتراض دولت ها، سازمان های غیر دولتی، کنشگران حقوق بشر و دیگران مواجه شده است.

کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران (ICHRI) خواستار آزادی فوری این زندانیان شده است.

هادی قائمی، سخنگوی کمپین، گفت: «این حملات به مؤسسۀ آموزش عالی بهائی باید متوقف شود و مسئولان باید فوراً بهائیانی را که اخیراً بازداشت شده اند، آزاد کنند.»

او افزود: «تبعیضی که ایران در عرصۀ آموزش علیه بهائیان روا می دارد، بخشی از سیاست جاری تبعیض دینی و نقض آشکار تعهدات بین المللی آن است.»

لئوناردو لئو، رئیس کمیسیون آزادی دینی بین الملل در آمریکا، گفت: «هیچ چیز جلودار حکومت ایران در آزار بی شرمانۀ بهائیان در ایران نیست.»

«این که مقامات اکنون سیاستی برای منع بهائیان از ورود به دانشگاه های ایران دارند، کافی نیست و حکومت حالا به صورت روشمند میکوشد از اقدام درونی جامعۀ بهائی برای تأمين فرصت آموزشی فراتر از دبیرستان برای جواناناش جلوگيری کند.»

آقای لئو گفت با این دستگیری ها، «تعداد بهائیانی که اکنون زندانی هستند به ۱۰۰ نزدیک می شود، عددی که به مدت بیش از دو دهه دیده نشده بود.»

«جلوگیری از رشد و توسعه»

طی سال های پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، تعداد زیادی از بهائیان جوان از تحصیل اخراج شدند. این محرومیت در سطح دانشگاهی تقریباً کامل بود.

هدف گرفتن ظالمانۀ بهائیان توسط رژیم تازه – از جمله اعدام بیش از ۲۰۰ عضو برجسته –موجب انتقاد گستردۀ بین المللی از جمله مجموعه ای از قطعنامه ها از طرف سازمان ملل در محکوميت نقض حقوق بشر در ایران شد.

حکومت رویکرد خود را نرم تر کرد و به دانش آموزان دورۀ ابتدایی و راهنمایی اجازۀ بازگشت به مدرسه را داد. اما دانشجویان دانشگاهی محروم ماندند.

نيت ایران از چنین سیاست هایی آن بود که - بدون مواجه شدن با تحريم های بين المللی- ۳۰۰,۰۰۰ بهائی ایران را به گوشۂ فراموشی براند. افشای سند محرمانه ای که برنامه ای برای «جلوگیری» از «رشد و توسعۀ» جامعۀ بهائی طرح ریزی می کرد، اين موضوع را تأييد کرد.

آين سند که در ۱۹۹۱ به امضای رهبر عالی ایران علی خامنه ای رسیده بود، اقدامات سرکوبگرانه ای علیه بهائیان، از جمله اخراج دانشجویان از دانشگاه ها، در صورتی که مشخص شود بهائی هستند، را در دستور کار قرار می داد.

مؤسسۀ آموزش عالی بهائی

ساز و کار ساده ای برای محروم کردن بهائیان از آموزش عالی به کار گرفته شد. از هر کس که در آزمون های ورودی دانشگاه های کشور شرکت می کرد خواسته می شد دین خود را اعلام کند. متقاضیانی که پیرو یکی از چهار دین به رسمیت شناخته شده در ایران – اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشتی – نبودند، محروم می شدند.

در اواخر دهۀ ۱۹۸۰، بهائیان آثار این محرومیت را با راه اندازی برنامۀ آموزشی جامعۀ خود ، که به مؤسسۀ آموزش عالی بهائی (BIHE)، معروف شد، تخفیف دادند. اساتید و مدرسان بهائی که از مشاغل خود اخراج شده بودند، وقت و تجربۀ خود را آزادانه برای آموزش دانشجویان بهائی در خانه یا از طریق دوره های مکاتبه ای اختصاص دادند.

بانی دوگال میگويد: «حکومت ایران تلاش های مکرّری برای متوقف کردن این اقدام آرام، مسالمت آمیز و حیاتی کرده است.»

در سال ۱۹۹۸، مأموران حکومت حد اقل ۳۶ نفر را پس از یورش به بیش از ۵۰۰ خانه دستگیر و بیشتر تجهیزات و سوابق مؤسسه را توقیف کردند. یورش ها با محکومیت قابل توجه بین المللی روبرو شد.

در پاسخی آشکار به فشار، ایران در اواخر سال ۲۰۰۳ رسماً اعلام کرد که ستون وابستگی مذهبی را از فرم های ثبت نام دانشگاه حذف خواهد کرد.

منع مستمر

از آن زمان، مأموران حکومت ایران ادعا کرده اند که نظام آموزشی شان رو به بهائیان باز و از اعمال تبعیض آمیز آزاد است.

اما وسایل متنوعی برای منع ورود بهائیان به آموزش عالی تعبیه شده است. از جمله ایجاد موانعی برای پذیرش در سیستم کامپیوتری ملّی و نيز تلاش های گسترده برای اخراج بهائیان در صورتی که توانسته باشند در کلاس ها ثبت نام کنند.

یکی از بهائیان جوان اخیراً به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت: «من حتی پیش از ثبت نام به عنوان یک دانشجو محروم شدم. به جای دریافت نتایج آزمون ورودی دانشگاه، عبارت 'پروندۀ شما نقص دارد' برایم ارسال شد و در نتيجه هرگز فرصت ثبت نام نیافتم.»

در سال ۲۰۰۶، ابلاغیۂ محرمانه ای از دبیر کل دفتر حراست مرکزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری – که بر همۀ دانشگاه های دولتی ایران نظارت دارد – به ۸۱ دانشگاه دستور اخراج همۂ دانشجويان بهائی را داد.

در نامه عنوان شده: افراد بهائی «چنانچه در حین ورود به دانشگاه یا حین تحصیل مشخص گردد که بهائی هستند، می بایست از دانشگاه اخراج گردند.»

اخراج ها در ماه های اخیر در تهران، یزد، مازندران و اصفهان رخ داده اند. در چند مورد، اين کار اندکی پیش از آغاز امتحانات پایان ترم دانشجویان بهائی انجام شده است.

یک بهائی که در یزد مهندسی می خواند، اخیراً پس از حذف نامش از سیستم، از دسترسی به حساب دانشجویی آنلاین خود محروم شد. سازمان سنجش آموزش کشور در تهران به او گفت که بهائیان هیچ گونه حق تحصیلات عالیه ندارند. وقتی او سندی کتبی مبنی بر دلیل اخراجش خواست، تقاضایش رد شد.

در نبود امکانات ديگر، بسیاری از بهائیان جوان تحصیلات خود را با مؤسسۀ آموزش عالی بهائی ادامه دادند.

بانی دوگال گفت: «منع دسترسی به آموزش ممکن است به ظاهر از حملات فیزیکی وارد بر جامعه یا زندانی شدن رهبران آن کم اهمیت تر جلوه کند، اما نتایج این سیاست گذاری طی نسل ها منعکس خواهد ماند.»

او افزود: «این بی عدالتی ها بخشی از سرکوب شدیدی است که کل ایران را در هم نوردیده. گروه های بزرگی از افراد جوان بر مبنای عقاید سیاسی یا دینی خود از آموزش عالی یا استفاده از آزادی بیان خود محروم هستند.»

«خواست ما اين است که بهائیان ایران – و همۀ کسانی که قربانی چنین تجاوزی هستند – حقوق شهروندی کامل خود را دریافت کنند تا بتوانند آرزوی قلبی خود را مبنی بر شرکت در پیشبرد ملّت خود برآورده سازند.»

خانم دوگال گفت: «احترام گذاشتن به حقوق بهائیان ایران می تواند نشان دهندۂ تمایل مقامات اين کشور به احترام گذاشتن به حقوق همۀ شهروندانش باشد.»

Special Report

*The Baha'i World News Service has published a Special Report which includes articles and background information about Iran's campaign to deny higher education to Baha'is. The Special Report contains a summary of the situation, feature articles, case studies and testimonials from students, resources and links. *

*The International Reaction page of the Baha'i World News service is regularly updated with responses from governments, nongovernmental organizations, and prominent individuals, to actions taken against the Baha'is of Iran. *

The Media Reports page presents a digest of media coverage from around the world.