مطالعات بهائی: جستوجوی دیدگاههای نوین برای پاسخگویی به نیازهای نوع بشر
آتلانتا, ایالات متحده — اوایل این ماه، بیش از ۱۹۰۰ شرکتکننده از رشتههای مختلف علمی، در آتلانتا، جورجیا، گرد هم آمدند تا در چهل و هشتمین کنفرانس سالانۀ انجمن مطالعات بهائی (ABS) در آمریکای شمالی شرکت کنند. این کنفرانس به بررسی کاربرد تعالیم بهائی در طیف وسیعی از گفتمانهای رایج مرتبط به آینده و رفاه نوع بشر پرداخت.
جاسمین میلر کلاینهِنز (Jasmine Miller Kleinhenz)، عضو کمیتۀ اجرایی انجمن مطالعات بهائی، در گفتوگو با سرویس خبری گفت: «انجمن مطالعات بهائی تلاش میکند تا دیدگاههای نوینی برای پاسخگویی به نیازهای امروزی نوع بشر ارائه دهد. ما این کار را با گرد هم آوردن افرادی از حوزههای مختلف و جستوجوی دیدگاههایی که از بهترین بینشهای علم و دین الهام گرفتهاند، انجام میدهیم.»
مونا قدیریان، هماهنگکنندۀ پروژههای مشارکتی انجمن، توضیح داد که این کنفرانس به عنوان نقطۀ تلاقی تلاشهای گستردهتر انجمن عمل میکند و آن را فرصتی توصیف کرد که در آن شرکتکنندگان در پروژههای مختلف میتوانند بینشهای خود را به اشتراک بگذارند و به این ترتیب امکان ورود ایدههای جدید و مشارکت گستردهتر در گفتوگوها فراهم میشود.
این گردهمایی سالانه بخشی از یک فرآیند پویا و در حال تکامل است که در آن کاوشهای فکری و بینشهای معنوی به طور مداوم با هم در تعامل هستند و مجموعهای از دانش در حال گسترش را شکل میدهند که هدف آن پاسخگویی به چالشهای زمان ما است.
مجموعهای رو به گسترش از فعالیتها
این انجمن علاوه بر برگزاری کنفرانس سالانه، با هدف غنیسازی حیات فکری جوامع در طول سال در طیف وسیعی از فعالیتهای دیگر مانند گروههای مطالعه، گروههای تالیف و سمینارهای موضوعی شرکت میکند. اریک فار (Eric Farr)، هماهنگکنندۀ تلاشهای مشارکتی انجمن، توضیح داد: «در طول دهۀ گذشته، ما در حال یادگیری دربارۀ مجموعۀ رو به گسترش از فعالیتهایی هستیم که در آن افراد ابتکار عمل به خرج میدهند تا نیروهای شکلدهندۀ زمینههای علمی یا حرفهای خود را بررسی کرده و از قدرت مشورت و تحقیق مشارکتی بهره ببرند.»
یکی از نمونههای متعدد رویکردهای مشارکتی، گروه انجمن مطالعات بهائی (ABS) در زمینۀ اقتصاد است که در آن دانشجویان و دانشگاهیان به بررسی تصویری از ماهیت انسان در دورههای مقدماتی دانشگاهی پرداخته و این ایده که انسانها صرفاً به دنبال منافع شخصی خود هستند را به چالش کشیدند. با استناد به اصل بهائی شرافت ذاتی انسان، آنها به بررسی این موضوع پرداختند که چگونه تشخیص پتانسیل ذاتی انسان برای فداکاری و سخاوت میتواند رویکردهایی در علم اقتصاد را شکل دهد که همکاری و حمایت متقابل را تشویق کرده و به نتایجی عادلانهتر و دلسوزانهتر منجر شود.
در طول سال، گروههای مشابه زیادی برای بررسی موضوعات مختلف گرد هم میآیند و کنفرانس سالانه بستری را برای آنها فراهم میکند تا تاملات خود را به اشتراک بگذارند و با مخاطبان گستردهتری ارتباط برقرار کنند. این کنفرانس شامل سمینارهای موضوعی، جلسات جداگانه، گروههای تخصصی در رشتههای مختلف و ارائههای عمومی بود.
سمینارهای موضوعی
دکتر قدیریان به گروههایی که به دنبال کاوشهای گستردهتر هستند، پیشنهاد کرد که «یک سمینار موضوعی یک یا دو روزه، زمان لازم برای دقت و عمق فکری را فراهم میکند.»
یکی از سمینارهای موضوعی با عنوان «گفتمانهای آفریقایی در مورد تحول اجتماعی»، فرصتی را برای شرکتکنندگان فراهم کرد تا ارتباط بین مشارکتهای اندیشمندان آفریقایی و آموزههای بهائی در مورد وحدت نوع بشر را شناسایی کرده و نشان دهند که چگونه ترکیب بینشهای حاصل از هر دو نظام دانشی میتوانند به غنیتر شدن گفتمان در مورد تحول اجتماعی کمک کنند.
دریک اسمیت (Derik Smith)، استاد ادبیات در کالج کلرمانت مککنا (Claremont McKenna College)، در گفتوگو با سرویس خبری گفت: «اندیشمندان آفریقایی برخی از مهمترین مشارکتها را در گفتمان پیشرفت اجتماعی در آمریکا داشتهاند.» او به چهرههای برجستهای مانند مارتین لوتر کینگ جونیور (Martin Luther King Jr.)، پاتریشیا هیل کالینز (Patricia Hill Collins)، سدریک رابینسون (Cedric Robinson) و آدری لورد (Audre Lorde) اشاره کرد که با وجود اینکه فعالیتشان از تجربۀ آفریقایی شروع میشود، اغلب به مسائل گستردهتر انسانی نیز پرداخته است.
با این حال، طبق مشاهدات دکتر اسمیت، یک چالش کلیدی در گفتمان تحول اجتماعی، جهانبینی مادیگرایانۀ رایج است که اغلب زیربنای «نظریهها و تحلیلهای ارائه شده» میباشد. در مقابل این جهانبینیهای مادیگرایانۀ رایج، آموزههای بهائی تأکید میکنند که تحول اجتماعی واقعی بدون ادغام اساسی اصول معنوی مانند عدالت، برابری زن و مرد و هماهنگی علم و دین غیرممکن است. این دیدگاه، هم پیشرفت مادی و هم پیشرفت معنوی را برای ایجاد یک جامعۀ عادلانه و متحد ضروری میداند.
رشتههای تخصصی
در کنفرانس امسال، «رشتههای تخصصی» معرفی شدند تا بحثهای عمیقتری پیرامون سوالات و چالشهای کلیدی در رشتههای علمی خاص را با تمرکز بر ابعاد مادی و معنوی از واقعیت تشویق کنند.
دکتر فار اهمیت این حوزهها را چنین توصیف کرد: «هر رشتهای از تلاشهای انسانی و یادگیری بشری مجموعهای از سؤالات بزرگ خاص خود را دارد. این رشتهها دارای مباحث شکلدهندهای هستند که منجر به پیدایش آن رشتهها میشوند. هر کدام از آنها درک خاصی از روششناسی و چگونگی تولید دانش در یک زمینۀ خاص دارد.»
به عنوان مثال، در حوزۀ علوم سیاسی، یکی از سوالات بزرگ دربارۀ قدرت است: قدرت چیست، چگونه حرکت میکند، عمل میکند و چگونه توزیع میشود؟ مِی فرید (May Farid)، استادیار دانشگاه سن دیگو و یکی از تسهیلگران رشتۀ علوم سیاسی، در اینباره توضیح داد:
«مفهوم قدرت اساساً به عنوان اعمال کنترل اجباری توسط یک گروه بر گروه دیگر تعریف شده است و این برداشت از قدرت در گفتمان جهانی غالب شده است.»
دکتر فرید با تأمل بر آموزههای بهائی، بر اهمیت بازنگری مفهوم قدرت از شکلهای اجباری آن به توانمندسازی، و آزادسازی قدرت نهفته در افراد و گروهها برای مشارکت در رفاه جامعه تأکید کرد.
دکتر فرید توضیح داد که چگونه جامعۀ جهانی بهائی، از طریق پروژههای جامعهسازی خود، در حال یادگیری برای پرورش این مفهوم جدید از قدرت است. «این برنامههای آموزش اخلاقی و معنوی که با دقت طراحی شدهاند، افراد و جوامع را قادر میسازند تا ظرفیت ذاتی خود برای خلاقیت توسعه دهند و خود را به عنوان شرکتکنندگان فعال در شکلدهی آیندۀ جمعیشان ببینند.»
جلسات جداگانه
کنفرانس همچنین شامل «جلسات جداگانه» کوچکتری بود که در آن گروهها یا افراد تحقیقات خود را به جمع ارائه میدادند تا بحثهای بیشتری صورت گیرد.
جاناتان احسانی، استادیاردر مدرسۀ بهداشت عمومی دانشگاه جانز هاپکینز، نشستی را در مورد تقاطع دین و بهداشت عمومی به طور مشترک تسهیلگری کرد. او توضیح داد: «بهداشت عمومی و دین یک هدف مشترک دارند؛ آنها به دنبال شکوفایی انسان هستند»، اگرچه او اشاره کرد که تعامل تاریخی بین این دو محدود بوده است.
یووانیا دکتیار (Yovania Dechtiar)، تسهیلگر دیگر این جلسه و متخصص بهداشت عمومی، مثالی ارائه داد که چگونه اصول معنوی، مانند وحدت نوع بشر، تغییرات عمیقی در نحوۀ شکلگیری سیاستها و شیوههای بهداشتی ایجاد میکنند.
او توضیح داد: «اصل وحدت ارتباط نزدیکی با سلامت و عدالت برای همه دارد و اینکه چگونه لازم است سلامت را بهعنوان چیزی که همه باید به آن دسترسی داشته باشند، در نظر بگیریم.» خانم دکتیار شرح داد که با نگاه از دریچۀ وحدت، سلامت صرفاً یک نگرانی فردی نیست بلکه تلاشی جمعی بوده و نیازمند سطوح جدیدی از اعتماد و همکاری بین افراد، جوامع و موسسات است.
دکتر میلر کلاینهِنز با تامل بر کنفرانس و آیندۀ انجمن، از نیروهای بالقوهۀ در حال ظهور ابراز هیجان کرد و گفت: «کنفرانس ظرفیت عمیق برای تحقیق فکری را روشن کرد.»
او افزود: «در عین حال، بینشها و همکاریهای تقویت شده در اینجا، فراتر از فعالیتهای علمی هستند - آنها در پرتوی آموزههای بهائی، نوید تغییر رویکردهای ما به چالشهای فوری عصرمان را میدهند؛ آموزههایی که انسجام بین ابعاد مادی و معنوی وجود انسان را میبینند.»
ویدیوهای ضبط شدهای منتخب از جلسات عمومی کنفرانس امسال در وبسایت انجمن مطالعات بهائی در دسترس است.