نگاهی صادقانه به اخبار و تأثیر اجتماعی آن
مادرید- به تازگی گروهی از خبرنگاران برجستهٔ اسپانیایی برای درک بهتر تأثیر رسانه بر انسجام اجتماعی و افزایش افراطگرایی گرد هم آمدند. این میزگرد روز ۱۵ مارس توسط «دفتر روابط عمومی جامعهٔ بهائی اسپانیا» در «مرکز مطالعات دانشگاهی دانشگاه کینگ خوان کارلوس» (King Juan Carlos University Center for University Studies) برگزار شد.
آقای رافائل فراگوآس (Rafael Fraguas)، یکی از بنیانگذاران روزنامۀ سرشناس «ال په» (El Pais) توضیح داد: «کارکرد خبرنگاری این است که اطلاعات عینی را به منظور خیر عمومی در اختیار همگان قرار دهد. امروزه اطلاعات آمیخته با نظر شخصی است. نادیده گرفتن عینیت- یعنی بالاترین شکل صداقت- در رسانههای خبری باعث جهل میشود و امروز واضح است که جهل، اجتماع را به چه سمتی میبرد.»
در این رویداد که به شکل یک میزگرد بحث و گفتگو برگزار شد پنج تن از کارکنان برخی از اصلیترین سازمانهای رسانهای اسپانیا شرکت داشتند: آقای فراگوآس (Mr. Fraguas)، یسوس باستانت (Jesús Bastante)، سردبیر نشریهٔ آنلاین «دین دیجیتال» (Religión Digital)، بیتریز دی وینست دی کاسترو (Beatriz de Vincete de Castro) وکیل و چهرهٔ رسانهای، فرانسیسکو کاستانیون (Francisco Castañón)، مدیر مجلهٔ آنلاین «اینترالتراس» (Entreletras) و جوآنا پرز (Juana Pérez) سردبیر سازمان خبری بینالمللی پرسنزا (Pressenza). این بحث و گفتگو در حضور حدود چهل تن از اساتید دانشگاه و دانشجویان صورت گرفت.
شرکتکنندگان، قوای متناقضی که امروزه پوشش خبری را شکل میدهند مورد بررسی قرار دادند. فوریتها و کاهش بودجه، توانایی خبرنگاران را برای پیگیری تحلیلهای عمیق محدود کرده است. همین نیروها اخبار مهیج و سطحی را تشویق میکنند، اخباری که اغلب درصدد توسل به احساس خشم و بیاعتمادی هستند. با این وجود، بسیاری از خبرنگاران عمیقاً از این روند آگاهی دارند و خواستار پرداختن به گزارشهایی با عمق بیشتر هستند که پیچیدگی وضعیتی که اجتماع دچار آن است را مورد بررسی قرار دهد و به ارتقای درک و فهم کمک کند.
خانم پرز در حین بحث و گفتگو توضیح داد: «در اجتماع، فرآیندهای تخریب و ناامیدی وجود دارند که مخاطبان بسیاری را به خود جلب میکنند و فرآیندهای سازندگی هم هستند که امید ایجاد میکنند اما همیشه پوشش داده نمیشوند. بنابراین، خبرنگاران باید میان جنجال راه انداختن، قضاوت کردن و اطلاعرسانی به شیوهای صادقانه که امیدبخش باشد یکی را انتخاب کنند.»
خانم لیلا سانت (Layla Sant) از «دفتر روابط عمومی جامعهٔ بهائی اسپانیا» راجع به اهداف این رویداد توضیح داد: «رسانهها بر اینکه اجتماع چه طور واقعیت را میبیند و آن را درک میکند تأثیر میگذارند. این بحث و گفتگو، گام اولیه و ضروری برای ایجاد گفتگویی در اجتماعمان در مورد ارزشها و چارچوبی است که میتواند به رسانهها کمک کند تا برای بهبود اجتماع، نقش و مسئولیت خود را ایفا کنند.»
این میزگرد در ادامهٔ سمیناری با موضوع افراطگرایی خشونتآمیز است که در ماه اکتبر برگزار شد و جامعهٔ بهائی یکی از میزبانان آن بود. دنیا دونرس (Dunia Donaires) از «دفتر روابط عمومی جامعهٔ بهائی اسپانیا» گفت: «متوجه شدیم یکی از موضوعات مهم که نیاز به بررسی بیشتر دارد جایگاه رسانههای خبری در میان نیروهای منفی و مثبتی است که امروزه در اجتماع جریان دارند. در نتیجه تصمیم گرفتیم مجموعهای از جلسات بحث و گفتگو را برای خبرنگاران برگزار کنیم تا عناصری همچون پوشش خبری دوقطبی و تنشزا را که در شروع افراطگرایی مؤثر هستند تحلیل کنند و نحوهٔ مقابله رسانهها با این عناصر را مورد بررسی قرار دهند.»
«دفتر روابط عمومی جامعهٔ بهائی اسپانیا» در حال برنامهریزی میزگردهای آینده است. این دفتر امید دارد بتواند گفتگوهای فزاینده در کشور در مورد ارزشها و مسئولیتهای رسانهها را شتاب بخشد و محرک اقدامات بیشتری شود که مروج انسجام اجتماعی باشند. این دفتر همچنین با همکاری «دانشگاه مستقل مادرید» (Autonomous University of Madrid) درصدد برگزاری یک دورهٔ سه روزه مدرسهٔ تابستانه با موضوع جلوگیری از افراطگرایی خشونتآمیز است.