لندن, انگلستان — یک فیلم مستند و مؤثر جدید دربارۀ بهائیان ایران و واکنش صلح‌آمیز آنان به ده‌ها سال سرکوب و آزار از طرف دولت، در روز ١۲ سپتامبر برای نخستین بار در بریتانیا به نمایش درآمد.

این فیلم تحت عنوان شمعی روشن کن، با استفاده از مصاحبه‌ها، داستان‌های شخصی، و مطالب آرشیوی که اغلب با قبول خطرات عظیم شخصی از ایران خارج شده است ــ بر استقامت سازنده‌ی جوانان بهائی ایران انگشت می‌گذارد، جوانانی که، در برابر اقدامات سیستماتیک رژیم ایران برای محروم کردن آنان از تحصیلات عالی، برنامه‌ای غیررسمی به اسم مؤسسه‌ی بهائی آموزش عالی (BIHE) را ترتیب دادند تا از آن طریق بتوانند به دوره‌هایی در سطح دانشگاهی دسترسی پیدا کنند.

امید جلیلی بازیگر و کمدین ایرانی ـ انگلیسی که در تماشاخانه‌ی هکنی در لندن نمایش این فیلم را معرفی کرد اظهار داشت که امید است که این مستند زیبا که با زبانی ساده بیان شده توجه را به مسأله‌ای جلب کند که فقط هرازگاهی در اخبار به آن پرداخته می‌شود.»

این فیلم را مازیار بهاری روزنامه‌نگار و فیلم‌ساز سرشناس ساخته است. او از سال ١۹۹٨ تا سال ۲٠١١ میلادی گزارشگر نیوزویک در ایران بود و چندین فیلم‌های مستند درباره‌ی ایران ساخته است. آقای بهاری عضو جامعه‌ی بهائی نیست.

آقای جلیلی که این مستند را «خارق العاده و هم بسیار پراحساس» توصیف کرد گفت که « تهیۀ این داستان محتاج رویکرد ژورنالیستی متعادلی بود و این دقیقاً همان چیزی است که در این مستند مشاهده می‌شود.»

این مستند به وضوح نشان می‌دهد که برای بهائیان ایران از جمله اساتید دانشگاهی که از ادامۀ شغل‌شان محروم شده‌اند و می‌کوشند در منازل شخصی به آموزش جوانان بپردازند، خطر بازداشت و زندانی شدن یک واقعیت روزمرّه است.

به دنبال اوّلین نمایش این مستند میز گردی به ریاست آقای جلیلی برای بحث و گفت‌وگو تشکیل شد. در این میز گرد علاوه بر مازیار بهاری، پیام اخوان وکیل بین‌المللی مدافع حقوق بشر نیز حضور داشت.

دکتر اخوان گفت، «برای موجه ساختن سرکوب گسترده در اجتماع ایران لازم بود که دشمنی ساخته شود و این قرعه به نام بهائیان افتاد. تصویر ساخته و پرداخته‌ی رژیم از بهائیان اساسش بر توهّم و نفرت استوار است و هیچ ربطی به واقعیت امر بهائی و جامعه‌ی بهائی ندارد.»

امّا هم دکتر اخوان و هم آقای بهاری تأیید کردند که در سال‌های اخیر تعداد فزاینده‌ای از ایرانیان نظر خود را درباره‌ی جامعه‌ی بهائی عوض کرده‌اند.

آقای بهاری گفت که «بسیاری از مردم از وضعیت بهائیان مطالبی می‌آموزند» و اضافه کرد که، در گذشته، ایرانیان «نسبت به سرنوشت بهائیان بی‌تفاوت بودند... به نظرم شرم‌آور است که ما در بارۀ کشته یا مفقودالاثر شدن هیچ فرد بهائی [چیزی] نمی‌شنیدیم.»

آقای بهاری گفت که «مردم سرانجام با آن گذشتۀ شرم‌بار کنار خواهند آمد. امروز اکثر جوانان ایران دوستانی بهائی دارند با آنکه دولت به آزار آنان ادامه می‌دهد و آنان را با همان نگاه منفی تصویر می‌کند.»

«برای من بهائیان مانند فشارسنجی هستند برای نشان دادن آنچه که در ایران می‌گذرد ــ و این یکی از دلایلی است که خواستم این مستند را بسازم. اگر فضای مملکت شاید با روی کار آمدن یک حکومت اصلاح‌طلب کمی باز ‌شود، آزادی‌های مشخّصی به بهائیان داده می‌شود. هنگامی که سرکوب اجتماع قوت می گیرد، بهائیان نخستین قربانیان آن هستند.»

آقای بهاری از نمایش نخست این مستند استفاده کرد تا رویدادی جهانی به نام « تحصیل جرم نیست» را، که قرار است در ۲۲ فوریه ۲٠١٥ برگزار شود، اعلام کند. او امیدوار است که اين روی‌داد موجب ازدیاد آگاهی عمومی نسبت به حق تحصیل شود.

او گفت که «این نوع رویدادهای جهانی، که معطوف به برخی از مضامین کلیدی مطرح شده در این مستند است، نه تنها وسیله‌ای است برای جلب توجه به سختی‌هایی که بهائیان در طول دهه‌های متمادی در ایران تحمل کرده‌اند، بلکه موجب تغییرات مثبتی نیز خواهد شد.»

«تا وقتی‌که بی‌عدالتی نسبت به بهائیان ادامه دارد، و تا زمانی‌که اولیای امور در ایران با آنان به منزله‌ی شهروند درجه دو رفتار می‌کنند، هنوز اقدامات بسیار زیاد دیگر باید صورت گیرد.»