ژنو , Switzerland — جامعۀ جهانی بهائی محروم كردن یکی از هفت رهبر زندانى بهائی ایران از شركت در مراسم تدفین همسرش را «بسيار ظالمانه» خواند.

خانم اشرف خانجانی، ۸۱ ساله که بیش از ۵۰ سال پیش با آقای جمال الدین خانجانی ازدواج کرد، صبح دیروز، پس از چندین ماه بیماری و ناخوشی، در خانه شان در تهران درگذشت.

آقای خانجانی، ۷۷ ساله، همراه شش بهائی دیگر که اعضاى گروه موقتی بودند که در سطح ملّی به نیازهای اوليۀ جامعۀ بهائی ایران رسیدگی می کرد، در حال گذراندن دوران ده سالۀ محکومیت خود در زندان معروف گوهردشت است.

دیان علائی، نمایندۀ جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل در ژنو، گفت: «این برخورد بسيار ظالمانه است.»

خانم علائی گفت: «اين كه به مردی بی گناه که هنگام درگذشت همسر فداکارش از فرصت بودن در كنار او محروم بوده حتى اجازه ندهند در مراسم خاکسپاری او شرکت کند، عمق بی عاطفگی را که مقامات ایرانی در آن فرو رفته اند، نشان می دهد.»

او افزود: «هیچ نشانى از رأفت و عدالت اسلامی در اين رفتارها دیده نمی شود.»

بر اساس قرائن در مراسم خاکسپاری خانم خانجانی که صبح امروز در تهران برگزار شد، بین ۸۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سوگوار از همۀ اقشار جامعه شرکت داشتند. گزارش شده که مأموران وزارت اطلاعات نیز در محل حضور داشتند و از رویدادها فیلم برداری می کردند..

خانم خانجانی زندگی خود را وقف پرورش چهار فرزند خود و مراقبت از کودکانی که والدین شان توانایی تأمین خوراک و پوشاک برای شان نداشتند، کرده بود.

خانم علائی گفت: «او در هر زمان تا تعداد ۴۰ یا ۵۰ کودک را بدون در نظر گرفتن پیشینۀ دینی شان سرپرستی می کرد. این چنین انسانی بود، مهربان و بخشنده. چراغ امیدی بود که هنگام مواجهه با آزار دینی شدید، خود را وقف حفظ اتحاد خانواده اش کرده بود.»

پیش از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران، آقای خانجانی کارخانه دار موفقی بود. کارخانۀ آجرسازی او – اولین تأسیسات اتوماتیک از این دست در ایران – پیش از آن که آقای خانجانی به خاطر آزاری که به عنوان یک بهائی با آن مواجه بود، مجبور به تعطیل و ترک آن شود، چند صد نفر را در استخدام داشت. کارخانه بعداً توسط دولت مصادره شد.

در اوایل دهۀ ۶۰ (دهۀ ۱۹۸۰)، آقای خانجانی به عنوان یکی از اعضای محفل روحانی ملّی بهائیان ایران، که اندكى بعد ممنوع و منحل شد، خدمت می کرد. در سال ۱۳۶۲ (۱۹۸۴)، چهار نفر از ۹ عضو این گروه اعدام شدند.

آقای خانجانی بعداً توانست مزرعۀ مکانیزه ای تأسیس کند اما مسئولان ادارۀ آن را نيز برایش دشوار کردند. محدودیت ها به فرزندان و خویشان وی گسترش یافت و به جلوگیری از دادن وام، تعطیل تأسیسات آنها، محدود کردن معاملات تجاری و ممانعت از سفر آنها به خارج از ایران انجامید.

آقای خانجانی قبل از آخرین بازداشتش در اردیبهشت ۱۳۸۷ (مه ۲۰۰۸) حداقل سه بار دستگیر و زندانی شده بود.

خانم علائی گفت: «زندگی در سه سال گذشته، از زمان آخرین دستگیری او، برای همسر و خانواده اش دشواری خاصی داشته است.»

«پس از انتقال آقای خانجانی به زندان گوهردشت در مرداد گذشته، طی کردن حدود ۱۰۰ کیلومتر مسافت رفت و بازگشت هر دو هفته یک بار، فشار مضاعفى بر دوش خانواده بود که باید تحمل می کردند.»

برای افزودن به مشقّت های آقا و خانم خانجانی، بستگان نزدیک آنها به طور خاص هدف حملۀ حکومت ایران قرار داشته اند و چندین نفر از آنها دستگیری و زندان را تجربه کرده اند.

خانم علائی گفت: «حداقل امروز، در این زمان بسيار سخت، آقای خانجانی و خانواده اش مى توانند از همدلى و دعای مردم خیرخواه و نهادها و حكومت ها از سراسر دنیا تسلائى بيابند.»