انتخاب زيارتگاه بهائيان به عنوان ميراث جهانى
شهر كُبك, کانادا — یك کميتۀ سازمان ملل در نشستى در شهر كُبك در كانادا دو زيارتگاه بهائى واقع در اسرائيل را داراى ’ارزش والاى جهانى‛ خواند و آنها را به عنوان بخشى از ميراث فرهنگى بشريت شناخت.
تصميم امروز كميسيون ميراث جهانى يونسكو به معناى آنست كه دو مكان مقدس بهائيان — يعنى آرامگاه هاى مؤسّسين اين آئين — به فهرستى از اماكن شناخته شدۀ بين المللى مانند ديوار چين، اهرام مصر، تاج محل و استون هنج (stonehenge) افزوده شد.
اماكن مهم دينى مانند واتيكان، بخش قديمى بيت المقدس، و بوداهاى باميان، كه اخيراً نابود شد، نيز در فهرست ميراث جهانى قرار دارند.
زيارتگاه هاى بهائى نخستين اماكن مرتبط با يك آئين دينى تازه تولد يافته هستند كه به فهرست يونسكو، نهاد آموزشى، علمى و فرهنگى سازمان ملل متحد، افزوده شده اند.
اين دو زيارتگاه يكى در نزديكى بخش قديمى عكا در ساحل شمالى اسرائيل — كه خود بخشى از ميراث جهانى است — و ديگرى در كوه كرمل در حيفا، آرامگاه مؤسّسين آئين بهائى، حضرت باب و حضرت بهاءالله، هستند.
بهائيان معتقدند كه حضرت باب و حضرت بهاءالله هر دو پيامبران الهى هستند و آرامگاه های اين دو، زيارتگاه های جامعۀ پنج ميليون نفرۀ آنهاست. آرامگاه حضرت بهاءالله قبلۀ بهائيان جهان است و از اين نظر قابل مقايسه با ديوار ندبه در بيت المقدس براى يهوديان و خانۀ كعبه براى مسلمين است.
حضرت بهاءالله در ايران به دنيا آمد و بعداً به عكا كه در آن زمان بخشى از امپراطورى عثمانی بود تبعيد شد و در سال ١٨٩٢ در همان جا درگذشت. حضرت باب در سال ١٨٥٠ در ايران تيرباران شد و بقاياى جسدش بعدها براى خاكسپارى به حيفا منتقل شد.
اين دو آرامگاه به خاطر باغهاى زيبائى كه آنها را احاطه كرده قابل توجه هستند. در طراحى اين باغها عناصرى از فرهنگهاى گوناگون در هم آميخته شده اند. غير از زائران بهائى، سالانه صدها هزار بازديد كنندۀ دیگر از اين باغ ها ديدن مى كنند.
آلبرت لينكلن، دبيركلّ جامعۀ بين المللى بهائى، گفت: «ما از تصميم يونسكو در شناخت اماكن مقدّس ديانت بهائى استقبال مى كنيم. ديانتى كه طى ١٥٠ سال از جمعيتى كوچك در خاورميانه به يك جامعۀ جهانى با پيروانى در تقريباً تمامى كشورها تبديل شده است.»
فهرست ميراث جهانى را يونسكو در سال ١٩٧٢ براى شناسائى و حفاظت «ميراثهاى فرهنگى و طبيعى با ارزشهاى والاى جهانی» ايجاد كرد.
تا به حال ١٨٤ كشور معاهدۀ ميراث جهانى را كه معيارهاى كلّى انتخاب اين اماكن را تعيين مى كند امضاء كرده اند و بيش از ٨٥٠ محل، از جمله اماكن طبيعى مانند سِرِنـْگِتى در آفريقاى شرقى و آبسنگ هاى بزرگ مرجانى در استراليا، به موجب آن به ثبت رسيده اند.
كميتۀ ميراث جهانى از ٢١ كشور امضاء كنندۀ عهدنامۀ ميراث جهانى تشكيل مى شود. اين كميته هرسال در كشورى كه رياست كميته را برعهده دارد تشكيل جلسه مى دهد.
رئيس امسال اين كميته دكتر كريستينا كمرون از كاناداست و اجلاس آن در شهر كبك برگزار مىشود كه خود يكى از ميراثهاى جهانى است و امسال چهارصدمين سال تولّدش را جشن مى گيرد.