ایتالیا: نقش رسانهها در تقویت انسجام اجتماعی
رم — یک نشست بحثوگفتگو در رم در مورد نقش رسانهها در تقویت هماهنگی اجتماعی مورد توجه خبرنگارانی که نگران پیشرفت جامعه خود هستند قرار گرفت.
این گردهمایی که با همکاری بهائیان ایتالیا برگزار شد، حدود شصت متخصص را گردهم آورد تا بررسی کنند که چگونه روایتهای شمولگرا میتواند به افراد با عقاید و ارزشهای مختلف کمک کنند تا حس هدفمندی مشترک و هویت جمعی پیدا کنند.
یکی از نمایندگان بهائیان ایتالیا بحث را با تاکید بر سخنان حضرت عبدالبهاء در مورد قدرت اخبار و رسانهها برای پیشرفت اجتماعی آغاز کرد: «نشر افکار عالیه، قوه محرکه در شریان امکان بلکه جان جهان است.»
در این رویداد نمایندگان یک سازمان رسانهای مروج آزادی مطبوعات، یک مرکز تحقیقات رسانهای و خبرنگارانی از سراسر کشور حضور داشتند. از شرکتکنندگان دعوت شد تا در مورد نقش خود در ترویج روایتهای فراگیر که وحدت اجتماعی را تقویت می کنند، تامل کنند.
این بحثوگفتگو در زمانی مطرح میشود که مهاجرت به ایتالیا در سالهای گذشته، دیدگاههای قدیمی درباره مفهوم تعلق را به چالش کشیده و پرسشهایی را درباره نقش رسانه در شکلدهی به درک مردم از مهاجران ایجاد میکند.
این موضوع در مقالهای که توسط دفتر امور خارجی ایتالیا برای بحث و گفتگو تهیه و بین شرکتکنندگان در گردهمایی توزیع شد ذکر شده بود. این مقاله خواستار درک گستردهتری از مشارکت مدنی فراتر از محدودیتهای جغرافیایی یا فرهنگی است و بر لزوم تجلیل از تنوع و پذیرش مشارکت هر فرد، صرف نظر از تبار آنها تاکید میکند.
در این مقاله آمده است: «همانطور که کشور دستخوش تغییر میشود، تعلق به یک مکان با حس مسئولیت فردی، اهمیت دادن به دیگران و مشارکت و حمایت از یکدیگر همراه است. رسانهها مسئولیت مهمی دارند تا از زبانی استفاده کنند که بتواند پیچیدگیهای این تغییرات را نشان دهد و کمک کند تا افراد به عنوان نقشآفرینان توسعه و پیشرفت ایتالیا دیده شوند.»
در بررسی نقش رسانهها در شکلدهی گفتمان عمومی موضوع زبان بسیار مورد توجه قرار گرفت. شرکتکنندگان در مورد اینکه چگونه روایت رسانهها میتواند پلهایی را جهت اتحاد مردم ایجاد کنند گفتگو کردند.
شرکتکنندگان خاطرنشان کردند که استفاده از زبانی «پیونددهنده» یعنی ارتقای درک، همدلی و شمولگرایی. چنین زبانی موانع بین افراد با باورها و ارزشهای متفاوت را از بین میبرد. بر خلاف آن، زبانی که «دیوارکشی میکند» میتواند شکافها را تشدید و کلیشهها را تقویت کند یا گروههای خاصی را به حاشیه براند.
شرکتکنندگان تأکید کردند که با توجه به اینکه پیشینههای متنوع هر چه بیشتر در جمعیت ایتالیا دیده میشود، نیاز به این که رسانهها طیف گستردهای از دیدگاهها را بازتاب دهند اهمیت ویژهای پیدا کرده است.
ماریا پائولا نانی (Maria Paola Naani) از «مرکز مطالعه و تحقیقات ای.دی.او.اس (IDOS)» بر اهمیت به رسمیت شناختن مشارکت خبرنگاران مهاجر که میتوانند «تعصبات را به چالش بکشند و روایت را غنی کنند» تاکید کرد.
او در ادامه گفت: «درک ارزش مشارکتهای روزنامهنگاران از پیشینههای مهاجر، درک و تصور ما از جدیدترین اعضای کشورمان را افزایش میدهد و هویت جمعی را تقویت میکند. این گامی بسیار مهم برای تقویت انسجام اجتماعی در کشور ما است.»
«امیدوارم همه ما این گفتوگو را با هدف ایجاد گفتمانی جدید که پذیرای تعامل چندفرهنگی باشد و دیدگاهها و تحلیلهای افراد از دیدگاههای مختلف را بپذیرد، ترک کنیم.»
شرکتکنندگان تاکید کردند که این امر مستلزم بررسی مجدد نقش و توانایی اخبار محلی در تقویت صداها و داستانهای متنوعی است که اغلب در تولیدات رسانهای کشور گم میشوند.
پائولا بارتا (Paola Baretta) از اتحادیه «کارتا دی رم» (Associazione Carta di Roma)، سازمان خبری که به پوشش مسائل مهاجرت اختصاص دارد گفت: «ما باید بفهمیم که چگونه میتوانیم از رسانههای محلی بیشتر حمایت کنیم، این موضوع باید جزئی از گفتگوی ما باشد. زیرا رسانههای محلی توانایی منحصربهفردی برای نقل داستانهایی از توده مردم دارند که شبکههای بزرگ ملی از آن برخوردار نیستند.»
الساندرو بندتی (Alessandro Benedetti)، از اعضای محفل روحانی ملی بهائیان ایتالیا در مورد این گردهمایی میگوید که این بحثها ادامه خواهد یافت و فرصتی برای متخصصان رسانه فراهم میکند تا در مورد این تامل کنند که چگونه میتوانند جوامع صلحآمیزتری را از طریق حرفه خود بسازند.
او میگوید: «روزنامهنگاران دریچهای به جهان باز میکنند... داستانهای آنها میتواند الهامبخش افراد، جوامع و مؤسسات برای پیشرفت کشور باشد.»