جامعهٔ جهانی بهائی: بازتعریف رابطهٔ انسان با جهان طبیعت
جامعهٔ جهانی بهائی، نیویورک — «آیا بشر بر اساس این حقیقت که سرنوشت او و کرهٔ زمین به طرز جداییناپذیری در هم تنیده است اقدام خواهد کرد؟» این پرسشی است که جامعهٔ جهانی بهائی در بیانیهاش به مناسبت استکهلم + ۵۰ طرح میکند.
در نشستی که در پارلمان سوئد و با همکاری جامعهٔ جهانی بهائی، دو نمایندهٔ پارلمان و دیگر سازمانهای جامعهٔ مدنی این کشور برگزار شد، آقای دنیل پِرِل (Daniel Perell)، نمایندهٔ جامعهٔ جهانی بهائی گفت: «تغییرات اقلیمی و بحرانهای عمدهٔ دیگر در جهان، بشریت را مجبور کردهاند تا وجود خودش به عنوان یک گونهی واحد را بپذیرد و در نتیجه متوجه باشد که نیاز به الگوهای سازماندهی جدیدی دارد که متناسب با نیازهای امروزی باشد.»
این بیانیه قرائتی تفکربرانگیز از دلایل بنیادی تخریبِ در حال افزایش محیطزیست ارائه میدهد و بر اصول و دستورالعملهایی تأکید میکند که مبتنی بر چندین دهه تجربه است، تجربههایی که در آنها «جامعهٔ جهانی نه تنها دنیایی بهتر را تصور کرده بلکه قدم در مسیرهای جدیدی گذاشت.»
این بیانیه در اصل به شکاف میان هدف و اقدام، به عنوان یکی از چالشهایی اساسیای که بشر امروز با آن مواجه است اشاره میکند. جامعهٔ جهانی بهائی میگوید با تلاشهای افراد، جوامع و ملتهایی که هر روز سهم خود را در راه رسیدن به این هدف ایفا میکنند، این شکاف میتواند کاهش یابد. با این حال، سرعت تحولات هنوز به حد لازم نرسیده است.
در این بیانیه آمده: «برای اینکه اقدامات به میزان لازم افزایش یابد، به درجات بسیار بالاتری از توافق نظر و ارادهٔ جمعی میان ملتها در مورد ارزشهای لازم برای پیشرفت بشریت در مرحلهٔ کنونیاش نیاز است.»
برخی از موضوعات بررسی شده در بیانیهٔ جامعهٔ جهانی بهائی با عنوان «یک سیاره، یک زیستگاه» عبارتند از: اصل اساسی یگانگی بشر به عنوان تنها شالودهٔ اجتماعهای پایدار؛ عدالت هم در فرایندها و هم در نتایج؛ مشورت و تقویت توافق نظر در عمل؛ و بازتعریف مفاهیم پیشرفت و توسعه.
در میان پیشنهادهای مطرح در این سند برخی مربوط به نقش مهم دولتها در ساخت جهانی پایدارتر هستند. برای مثال، جامعهٔ جهانی بهائی پیشنهاد میدهد که ایجاد سازوکاری برای هماهنگی مالیات جهانی و چارچوبی برای تنظیم جریانات مالی غیرقانونی، میتواند شکاف ثروت میان ملّتها را کاهش داده و به آنها اجازه دهد تا برای رفع نیازهای ضروری حال و آینده منابع لازم را اختصاص دهند.
خانم ماریا فرناندا اسپینوسا (Maria Fernanda Espinosa)، رئیس سابق مجمع عمومی سازمان ملل، نسبت به این ایدهها ابراز قدردانی کرد و گفت: «تعهدی جدید برای آینده نیازمند سیستمی چندجانبه و ارزش-محور است.»
وی افزود: «این حرفی انتزاعی نیست. ما نیازمند باز-توزیع ثروت و قدرت و گذر از حرص و طمع به همبستگی، از تعصب به دلسوزی و محبت و از بیتفاوتی و تنفر به عشقی شدید برای بشریت و طبیعت هستیم.»
«یک سیاره، یک زیستگاه» یکی از جدیدترین مشارکتهای جامعهٔ جهانی بهائی در گفتمان محیطزیست است. جامعهٔ جهانی بهائی پیش از این نیز سندهای مهمی را در این باره منتشر کرده بود از جمله بیانیههایی به مناسبت بیستویکمین نشست کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ در پاریس؛ کنفرانس سازمان ملل دربارهٔ توسعهٔ و محیط زیست یا «نشست زمین» در سال ۱۹۹۲ و اولین کنفرانس سازمان ملل در رابطه با محیطزیست در سال ۱۹۷۲.