بروکسل- «جامعۀ جهانی بهائی» به دنبال گفتگویی جدید در جهان است، گفتگویی وحدت‌بخش و پذیرای همگان که مبتنی بر مشورت است و طی آن رویکردها و تفکرات جدیدی ظاهر میشوند. این تلاش‌ها در فضاهای سازمان ملل متحد و سازمان‌ های منطقه‌ای متعدد منجر به پیشرفت‌های نویدبخشی شده است.

خانم راشل بیانی (Rachel Bayani)، نمایندۀ دفتر جامعۀ جهانی بهائی در بروکسل در برنامه‌ای که روز دوشنبه با همکاری این دفتر، پارلمان اروپا و دانشگاه گرونینگن (Groningen) برگزار شد، گفت: «بررسی مشکلات کنونی که بشریت و اروپا با آن مواجه است بدون تلاش برای غلبه بر الگوهای از هم گسیخته و چندپاره هٔ تفکر که اغلب مشخصۀ گفتمان‌ عمومی هستند، غیر واقع بینانه خواهد بود. ما باید بینشی مشترک نسبت به آیندۀ اجتماع‌مان شکل دهیم.»

خانم بیانی گفت: «یکی از حیطه‌هایی که امروزه، چه در اروپا و چه در کل جهان، از تفکر چندپاره رنج می‌برد گفتمان نقش دین است. چالش این است که گفتگویی پر معنا فراهم آوریم که در آن همۀ ما فرصت زیر سوال بردن پارادایم‌ها، الگوهای فکری و پیش‌فرض‌هایمان را داشته باشیم و گفتمانی وسیع، آگاهانه و به دور از جانبداری دربارۀ نقش دین در اجتماع اروپا ایجاد کنیم.»

هدف از این میزگرد بررسی فضای دینی در حال تغییر اروپا و بازنگری نقش دین در کمک به حل چالش‌های مختلف اجتماع‌های اروپایی بود. حدود ۵۰ نفر از قانون‌گذاران، فعالین و دانشگاهیان در این برنامه شرکت کردند.

این برنامه به گونه‌ای طراحی شده بود که ابتدا فردی دانشگاهی دربارۀ موضوعی سخنرانی کرده و در ادامه یک سیاست‌گذار اروپایی پیامدهای عملی و چالش‌های آن موضوع برای سیاست‌گذاری را بررسی می‌کرد و پس از آن، بحث و گفتگویی غنی صورت می‌گرفت.

این برنامۀ ویژه، بخشی از گفتگوی «بند ۱۷»، گفتگویی میان پارلمان اروپا و سازمان‌های دینی و فلسفی بود که با حمایت خانم مرید مک گینس (Mairead McGuinness)، معاون اول رئیس پارلمان اروپا برگزار شد. آقای فرگِس اوبیرا (Fearghas O’Beara) هماهنگ‌کنندۀ اداری گفتگو در مورد بند ۱۷ پارلمان اروپا در این نشست حضور داشت.

مفهوم سکولاریسم یکی از موضوعات اصلی این گفتگو بود. آقای بنجامین شول (Benjamin Schewel)، استاد دانشگاه گرونینگن، تعاریف و برداشت‌های مختلف از سکولاریسم را بررسی کرد. برای مثال، سکولاریسم می‌تواند به معنی حذف تمام نمودهای دینی از سپهر عمومی باشد. از سوی دیگر سکولاریسم می‌تواند روشی برای حفظ تنوع نظام‌های اعتقادی دینی و غیردینی و نمودهای عمومی آن‌ها باشد. دکتر شول، از اعضای جامعهٔ بهائی، گفت: «اتحادیۀ اروپا یک تمامیت سیاسی سکولار است. اما این که این سکولار بودن چه مفهومی دارد ثابت و غیر قابل تغییر نیست.»

آقای شول از استعارهٔ جاده و نرده‌های حفاظ استفاده کرد و توضیح داد: «حفاظ‌ها، مسیر ساخت جاده را برای ما تعیین نمی‌کنند. به همین شکل سکولاریسم تا حد مشخصی می‌تواند محدودیت‌ها و ضمانت‌هایی در اجتماع‌های اروپایی بوجود آورد، ولی به خودی خود نمی‌تواند به پرسش‌های عمیق‌تری در مورد اینکه اجتماع به کدام سمت در حرکت است یا اینکه ما قصد ساختن چه اجتماعی را داریم پاسخ دهد.»

از دیگر موضوعات مورد بحث، میراث دینی و نقش در حال تکامل اماکن مخصوص عبادت در اروپا بود. آقای تاد ویر (Todd Weir)، استاد دانشکدهٔ الهیات و مطالعات دینی دانشگاه گرونینگن توضیح داد که با تغییرات در شمار پیروان ادیان، جوامع دینی به دنبال معانی و کارکردهای جدیدی برای کلیساها و کنیسه‌ها هستند.

این جلسه همچنین ارتباط دین و جنسیت را بررسی کرده و فضایی برای کاوشی جامع و عمیق در این زمینه ایجاد نمود. خانم برندا بارتلینک (Brenda Bartelink)، پژوهشگر ارشد دانشگاه گرونینگن، در بارهٔ ضرورت بسط گفتگویی پیرامون موضوع دین و جنسیت صحبت کرد، گفتگویی که سازنده و غیر خصمانه باشد و از دو قطبی شدن پرهیز کند.

آقای لیام استفنز (Liam Stephens)، دانشجوی دکترای دانشکدهٔ علوم سیاسی و مدیریت عمومی دانشگاه «وریج» (Vrije) آمستردام و از اعضای جامعهٔ بهائی، به بررسی نقش دین در تقویت انعطاف پذیری تا افراط‌گرایی پرداخت. آقای استفنز اشاره کرد که یکی از دلایل افراط‌گرایی عطش جوانان برای یافتن هدف است. وی توضیح داد که دین نقش منبعی قدرتمند را دارد که هدفی والاتر و نوع‌دوستانه در اختیار انسان قرار می‌دهد، هدفی که به افراد و جوامع برای اقدامات سازنده انگیزه می‌دهد. او گفت: «دین منبعی از محبت، امید، معنا و همبستگی را در اختیار شمار زیادی از جمعیت جهان قرار می‌دهد و به غلبه بر انفعال و ناامیدی کمک می‌کند.»

بحث و گفتگوی آزاد و کاوش‌گرانه، سختی اخذ تصمیمات فوری در زمینه سیاست گذاری را برای شرکت کنندگان به همراه نداشت و زمینه گفتگویی متمایز را امکان‌پذیر کرد که بسیاری نسبت به تکرار آن در آینده اظهار امیدواری کردند.

به نظر می‌رسید همهٔ حاضران بر سر این موضوع توافق داشتند که تمامی گروه‌های بشر در جستجوی معنا و بینشی نسبت به آینده هستند. «جامعۀ جهانی بهائی» در تأملی بر این جلسه گفت: «این هدف و اشتیاق مشترک کانون مستحکمی برای وحدت است.»