کتاب مناجاتی جدید به زبان مائوری قلبها را با کلام الهی پیوند میدهد
همیلتون, نیوزلند — تام رئوا (Tom Roa) هنگام ترجمه آثار بهائی به زبان مادری خود، مائوری، با معمایی رو به رو شد. در زبان بومی او که زبانی عمیقاً معنوی بود برای روح کلمهای معادل وجود داشت اما کلمهای برای نفس وجود نداشت.
دکتر رئوآ، پروفسور مطالعات مائوری و بومی دانشگاه وایکاتو (University of Waikato) در توصیف تلاش جهت ترجمۀ یکی از آثار برجسته حضرت بهاءالله میگوید: «در انجیل کلمۀ وایروآ (wairua) هم به معنای نفس و هم به معنای روح است؛ اما در کتاب کلمات مکنونه، روح و نفس مفاهیمی متفاوت هستند و ما باید بین آنها تمایز ایجاد میکردیم.»
کلمهای که در نهایت برای اشاره به نفس استفاده شد کلمۀ وایروآ-ورا (wairua-ora) ترکیبی از کلمات «زنده» و «روح» بود- روح زنده.
این مورد تنها یکی از پیچیدگیهای ترجمۀ آثار بهائی به زبان بومیان نیوزلند بود. پس از یک تلاش چهارده ساله که طی آن دو اثر عمدۀ دیگر به زبان مائوری ترجمه شدند، این ماه، اولین کتاب دعا و مناجات به زبان مائوری انتشار یافت.
امکان دسترسی به دعا و مناجات به زبان مائوری یکی از انگیزههای اصلی محفل ملی روحانی بهائیان نیوزلند برای شروع فرآیند ترجمه آثار بهائی در سال ۲۰۰۴ بود. گروه کوچکی از بهائیان به همراهی دکتر رئوآ که سایر متون مقدس از جمله انجیل و قرآن را به زبان مائوری ترجمه کرده است مشغول به کار شدند.
کار ترجمۀ آثار ابتدا با کتاب کلمات مکنونه، اثر برجسته حضرت بهاءالله و کتاب «بهاءالله و عصر جدید» که در معرفی آیین بهائی است و توسط جی. ای. اسلمنت نوشته شده شروع شد.
جیمزلائو (James Lau)، یکی از اعضای گروه ترجمه میگوید: «کتاب دعا مثل نگین این مجموعه بود. تمام تلاشهایمان با این نگین مزین شد». آقای لائو توضیح میدهد که فرآیند ترجمه تنها یک کار فنی نبود. گروه ترجمه در طی سالها و در حین کاوش در موضوعات عمیق معنوی جهت درک و ترجمه مفاهیم روحانی به زبان مائوری بسیار باهم هماهنگ و متحد شدند.
دکتر رئوآ میگوید: «بهائیان با جدیت میخواستند که کتاب دعا و مناجاتی به زبان مائوری داشته باشند و باعث خوشوقتی و خوشحالی من بود که به این فرآیند کمک کنم. بهائیان مائوری زبان، بسیار قدردان این هستند که میتوانند به زبان بومی خود با خدا صحبت کنند.»
فرهنگ مائوری نیز مانند بسیاری از فرهنگهای بومی جهان سرشار از آرمانها و مفاهیم معنوی است.
هوتی واتسون (Huti Watson)، یک بهائی مائوری و از اعضای محفل روحانی ملی بهائیان نیوزلند میگوید: «در دعاهای باستانی مائوری عبارتی وجود دارد با نام ماتانگی ای اویا (MatangiiOeia). این عبارت مکانی در بهشت را توصیف میکند که معنایش «باغهای عطرآگین» است. این مفهومی است که حضرت بهاءالله نیز به آن اشاره دارند. داشتن دعا و مناجات به زبان مائوری ما را به واقعیت این کلمات نزدیکتر میکنند.»
خانم واتسون میگوید که اخیراً شاهد این بوده که یک مناجات بهائی ترجمه شده به زبان مائوری در فیسبوک توسط عده زیادی به اشتراک گذاشته شده است. این مناجات از آثار حضرت عبدالبهاء که دربارۀ کودکان است توسط مادران در این شبکه مجازی به اشتراک گذاشته شده است.
خانم واتسون میگوید: «مردم از زیبایی این مناجات اظهار شگفتی میکردند و میگفتند این دقیقاً همان چیزی است که میخواهیم.»
انتشار این کتاب بخشی از تلاشی وسیعتر برای احیای زبان مائوری است. دکتر رئوآ که از پیشگامان این تلاشها بوده میگوید که تعداد مائوری زبانان نیوزلند در حال کاهش هست. او میگوید مردم مائوری تنها حدود ۱۵ درصد جمعیت نیوزلند را تشکیل میدهند و تنها یک پنجم آنها میتوانند گفتگویی به زبان مائوری داشته باشند.
اما علاقه به یادگیری زبان مائوری در حال افزایش است. «بسیاری از افراد سالخوردۀ ما میگویند که در نیمه اول قرن بیستم به دلیل صحبت کردن به زبان مائوری در مدرسه تنبیه بدنی میشدند. حالا مدارس به شدت به دنبال معلمان زبان مائوری هستند.»