اندیشههای طراح معبد بهائی کلمبیا دربارۀ فرهنگ، محیط و اصول روحانی در آستانۀ بازگشایی معبد
آگوا آزول, کلمبیا — هنگامی که آقای جولیان گوتیرز چاکن (Julian Gutierrez Chacón) به شرکت در یک فرآیند انتخاب طرح برای معبد بهائی نورته دل کائوکا (in Norte del Cauca) دعوت شد با دیانت بهائی آشنایی نداشت.
اما اکنون طرح او برای دومین معبد محلی بهائی در سطح جهان به واقعیتی ملموس تبدیل شده است. این ساختمان روز یکشنبه افتتاح میشود.
آقای گوتیرز چاکن دربارۀ فرآیند طراحی این بنا میگوید که عمیقاً تحت تاثیر روحیۀ مردم نورته دل کائوکا و جامعۀ بهائی این محل قرار گرفته است: «حقیقتا آشنایی با بهائیان و مراوده با آنها به خصوص با مردم نورته دل کائوکا باعث شده ایمان بیشتری به مردم و به نیکویی و فروتنی آن ها پیدا کنیم.»
«این تجربه این امید را در ما زنده کرده است که دستیابی به جهانی بهتر امکانپذیر است. از نظر حرفهای بسیار آموختهایم اما مهمتر اینکه، ورای مسائل فنی، این پروژه آگاهی اجتماعی و زیستمحیطی ما را ارتقا داد.»
آقای گوتیرز چاکن و تیم او در شرکت مهندسی و معماری پایدار «گونا» (CUNA) بر پروژههایی متمرکز هستند که هماهنگی با محیط طبیعی و اجتماعی جوامع پیرامون یک بنا را در نظر میگیرند. آنها از تجربۀ خود در این زمینه در رویکردشان به این معبد بهائی استفاده کردهاند. با این وجود این پروژه برای آقای گوتیرز چاکن و همکارانش منحصر بفرد نیز بوده است زیرا به قلمرویی که آن را «معماری معنوی» مینامد وارد شده است.
آقای گوتیرز چاکن توضیح میدهد که در میان احساس سردرگمی و اضطرابی که امروز اکثر مردم دربارۀ وضعیت فعلی جهان احساس میکنند «این معبد مثل ستاره قطبی، یک قطبنما است که میتواند جهتی برای زندگی ما فراهم آورد.»
تعالیم بهائی دربارۀ یگانگی خدا، بشر و ادیان در شکل سادۀ این معبد تجسم یافتهاند. آقای گوتیرز چاکن میگوید: «تجسم بخشیدن به این تعالیم در قالب یک ساختمان، بسیار جذاب و در عین حال چالشی جالب توجه است.»
در پیام بیتالعدل اعظم به بهائیان جهان در تاریخ اول اوت ۲۰۱۴ آمده است که طراحان معابد بهائی «با چالش خطیر طرح مشرقالاذکار "باکمل ما يمکن فی الامکان" رو به رو هستند، طرحی که به طور طبیعی با فرهنگ محلّی و حیات روزانۀ کسانی که برای دعا و مناجات در آن گرد هم خواهند آمد هماهنگی داشته باشد.» بیتالعدل اعظم در پیامی دیگر مینویسند که معابد بهائی «دو جنبۀ اساسی و تفکیکناپذیر حیات بهائی یعنی عبادت و خدمت را به هم میپیوندد.»
این دو جنبه از حیات جامعه در دهههای گذشته در فعالیتهایی که در نورته دل کائوکا برای تقویت پیوندهای جامعه و ساختن الگوهای جدیدی از روابط مبتنی بر وحدت و عدالت صورت گرفته شکوفا شدهاند.
تیم طراحی در چنین بستری، این پروژه تاریخی را انجام داد. این گروه با هدف ساخت بنایی در انسجام با فرهنگ، ارزشها و زیباشناسی محلی، خود را با زندگی جوامع این محل از طریق شرکت در فعالیتهایشان آشنا کرد. این تیم همچنین درک عمیقی از رابطۀ بین مردم نورته دل کائوکا و زمین و طبیعت به دست آورد.
معابد بهائی «دو جنبۀ اساسی و تفکیکناپذیر حیات بهائی یعنی عبادت و خدمت را به هم میپیوندد.»
—بیتالعدل اعظم
پیوند معبد با طبیعت این منطقه، الهامبخش یک پروژه احیای جنگل در محوطه اطراف معبد بهائی شد. بر خلاف زمینهای اطراف که کاشت نیشکر در آنها جایگزین تنوع غنی گیاهان بومی منطقه شده است، هم اکنون در زمین این پروژه (موسوم به باسک ناتیو) یک جنگل بومی سرزنده قد برافراشته است.
آقای گوتیرز چاکن میگوید: «باسک ناتیو بازیابی چیزی است که جامعه از دست داده بود.» زیستشناسان در بازیابی گونههای اصلی گیاهان این منطقه کمک میکنند.
«وقتی شروع به مطالعه بیشتر در مورد گیاهان بومی این منطقه کردیم، متوجه اهمیت درخت کاکائو شدیم. قبل از ورود صنعت نیشکر، کاکائو منبع مهم برای جامعه بود از جمله اقتصاد، مهماننوازی در منزل، منبعی مغذی و به عنوان یک نوشیدنی منبعی از انرژی.»
تیم طراحی همچنین متوجه شدند که ساختمانهای نورتا دل کائوچا به طور سنتی با خشتهای گلی، خاک فشرده یا آجرهای گلی ساخته میشده و از جنس خاک بودهاند. سقفها با لبههای افتاده در این منطقه متداول بوده و اغلب سقفها از جنس آجرهای کورهای بوده است.
آقای گوتیرز چاکن با نشان دادن تصاویری از گیاه کاکائو و معماری سنتی منطقه که الهامبخش تیمش بوده میگوید: «کاکانو و خاک، اینها بعضی از مواردی بودند که ما دربارهشان تحقیق کردیم و به عنوان رویکردی برای رسیدن به یک مفهوم از آنها استفاده کردیم.»
دانۀ کاکائو رشته رشته میشود اما رشتهها به صورت یک کل به هم متصل باقی میمانند. آقای گوتیرز چاکن میگوید «ما از خاک در سقف و دیوارهای معبد استفاده کردیم تا این طرح چندتکه و آشنای نه ضلعی را ایجاد کنیم.»
او دربارۀ گیاه کاکائو که در طراحی معبد مکرر استفاده شده است میگوید: «میخواستیم که معبد، تاجی داشته باشد جایی که اسم اعظم در آن قرار خواهد گرفت. این طرح مشابه گل گیاه کاکائو است که زندگی از آن نشئت میگیرد.» این تاج، یک قطعۀ زردرنگ است که بر سقف مشبک و سفالی معبد قرار میگیرد از مادۀ فلورسنت ساخته شده که در طول روز نور خورشید را جذب کرده و با غروب خورشید به طور طبیعی روشن میشود.
برای آقای گوتیرز چاکن مشارکت تعداد زیادی از افراد در این پروژه به یادماندنی بوده است. او میگوید: «کارشناسانی که در این پروژه مشارکت داشتند، این تجربه را چیزی ورای یک پروژه کاری میدیدند. همه از ابتدا از فلسفۀ بهائی الهام گرفته بودیم و نسبت به تأثیر مثبت این پروژه بر بشریت آگاه بودیم.»
آقای گوتیرز چاکن میگوید: «این معبد بهائی، سرچشمه و منبعی است که به زندگی مردم نور میبخشد.»