کنیلورث, انگلستان — زمانی که آقای ارل کمرون ۲۲ ساله (Earl Cameron)، در سال ۱۹۳۹ از برمودا به انگلیس وارد شد، اغلب اهالی کارائیب (Caribbean) برای یافتن کار با مشکل رو به رو بودند.

آقای کمرون که امروز صدمین سالگرد تولدش را جشن می‌گیرد چنین تعریف می‌کند: «پیدا کردن هر نوع کاری برای یک سیاه‌پوست تقریباً غیرممکن بود. نگرش غالب این بود که این افراد باید به سرزمین خودشان بازگردند. حتی آن‌هایی که در جنگ جهانی اول جنگیده بودند هم نمی‌توانستند شغلی پیدا کنند. وقتی به گذشته نگاه می‌کنم شرایط این طور بود.»

«امروز شرایط فرق کرده است و من خوشحالم که آن زمان به اینجا آمدم تا اکنون بتوانم شاهد برخی از اینگونه تغییرات فوق‌العاده باشم.»

کامرون متولد جزایر برمودا (Bermuda) است و در سال ۱۹۶۳ بهائی شد. او فرصت صدمین سالگرد تولدش را غنیمت شمرده تا مروری بر زندگی شخصی و حرفه‌ای‌اش به عنوان یک بازیگر بیندازد. نقش خود او در بر طرف نمودن تبعیض نژادی برای مردم انگلستان نباید نادیده گرفته شود. موسسۀ فیلم بریتانیا (British Film Institute) در راهنمایی که در وب‌سایت اسکرین آنلاین (Screenonline) در مورد تاریخ فیلم و تلویزیون منتشر کرده می‌نویسد: «ارل کمرون روحی تازه در تصویرهای ملال‌آور صنعت فیلم بریتانیا از روابط نژادی دمید. کامرون که اکثراً نقش غریبه‌ای حساس به او داده می‌شد به شخصیت‌هایی که بازی می‌کرد نوعی وقار و مرجعیت اخلاقی می‌بخشید که اغلب اوقات از آن چه در دستورکار فیلم‌های نیمه لیبرال بود قدم را فراتر می‌گذاشت.»

آشنایی با آئین بهائی

در اوایل دهۀ ۱۹۶۰ زمانی که کامرون همچنان با جدیت مشغول کار بود به دنبال یافتن پاسخ‌ برای پرسش‌های اساسی زندگی برآمد. پنج ماهی را در یک کشتی تجاری در مسیر هندوستان کار کرد که لطمه های بسیاری به او وارد کرد.

«تقریباً هر روز در کشتی جنگ و دعوا بود. باید بگویم اغلب کارکنان کشتی اهل جر و بحث بودند! و بعد هم کلکته و آن همه مردم گرسنه در خیابان‌هایش را دیدم و با خودم فکر کردم چرا؟ چرا دنیا این شکلی است؟»

کمرون پاسخ سؤالاتش را از یک دوست قدیمی اهل برمودا گرفت که برای بار دوم در لندن او را ملاقات می‌کرد. دوست او یک بهائی بود.

کمرون می‌گوید: «همه چیز برایم جذاب بود؛ اما مرتب با دوستم بحث می‌کردیم. طول کشید تا متوجه تفاوت میان یک انسان برجسته و آنچه را که بهائیان مظهرظهور الهی می‌نامند درک نمایم. وقتی این مسئله برایم جا افتاد، متوجه تفاوت حضرت مسیح، حضرت محمد و حضرت بهاءالله با انسان‌های عادی شدم و از آن لحظه به بعد توانستم هر آنچه از آثار حضرت بهاءالله را که می‌خواندم بپذیرم.»

کمرون که خود را کاملاً وقف اعتقادش به تعالیم بهائی کرده بود در یک اقدام جسورانه همراه با خانواده‌اش به جزایر سلیمان نقل مکان کرد تا به پیشرفت جامعه بهائی در آن کشور کمک کنند. پانزده سال بعد وقتی به انگلستان بازگشت، بار دیگر حرفۀ بازیگری را از سر گرفت. او که در دهه‌های هشتاد و نود عمرش نیز همچنان به ایفای نقش می‌پرداخت در فیلم مترجم (۲۰۰۵) در کنار نیکول کیدمن (Nicole Kidman) نقش یک رهبر آفریقایی بحث آفرین را بازی کرد. همچنین در فیلم‌های تلقین (Inception) در سال ۲۰۱۰ و ملکه (The Queen) در سال ۲۰۰۶ همراه با دم هلن میرن (Dame Helen Mirren) حضور افتخاری داشت.

پیشرفت‌های مهم در کار بازیگری

دو سال پس از ورود به انگلستان، شانس به کمرون که از انجام کارهای بدنی خسته و فرسوده شده بود روی آورد: هنگامی که یکی از بازیگران یک نمایش موزیکال مورد علاقه عام با نام چو چین چاو (Chu Chin Chow) در سر کار حاضر نشد از کمرون خواسته شد که جای او را پر کند. این نمایش شروع حرفۀ او به عنوان یک بازیگر بود و از آن پس برای چهار دهه چهره و صدای پرطنین و گرم او به جلوۀ معروف صحنۀ تئاتر و سپس پردۀ سینما و تلویزیون بدل شد.

کمرون توضیح می‌دهد: «متوجه شدم نقش‌های بسیار کمی برای بازی وجود داشت. خودم را فریب ندادم. قبل از آن که اولین نقشم را در سینما بازی کنم حداقل برای هشت سال در کار تئاتر بودم و می‌دانستم که چقدر فرصت‌های معدودی در سینما وجود دارد. البته در آن زمان متوجه این نیز بودم که چقدر خوش شانس هستم که همان اولین فیلم هم نصیبم شده است.»

این فیلم، پول آو لاندن (Pool of London) محصول ۱۹۵۱، نام داشت و به دلیل استفاده از یک بازیگر سیاه‌پوست در نقش اصلی و به تصویر کشیدن یک عاشقانه بین دو نژاد مختلف فیلمی بسیار نوآورانه‌ بود.

کمرون می‌گوید: «نقش فوق‌العاده‌ای بود و هنوز بهترین فیلمی است که بازی کرده‌ام. حقیقتاً به زندگی واقعی و معمول انگلستان آن زمان نزدیک بود.»

کمرون در ادامه در فیلم‌های تلویزیونی بی ‌بی ‌سی (BBC) که به شکل نوآورانه‌ای به موضوع نژادپرستی می‌پرداختند ایفای نقش کرد، از جمله فیلم «مرد تاریک»(The Dark Man) محصول ۱۹۶۰ كه در آن نقش یک راننده تاكسی را بازی ‌کرد كه در محل كارش با تعصب روبرو بود. در همین حال او به چهرۀ شناخته ‌شده‌ای در بسیاری از سریال‌های كلاسیك تلویزیونی آن زمان تبدیل شد «دکتر هو» (Doctor Who) و «زندانی» (The Prisoner). از جمله آنهاست وی همچنین در فیلم «گلولۀ آتشین» (Thunderbal) محصول سال ۱۹۶۵ در نقش پیندر (Pinder) همکار کارائیبی جیمز باند مقابل شان کانری (Sean Connery) ایفای نقش کرد.

فیلمی كه كمرون به طور خاص از حضور در آن احساس افتخار می‌کند فیلم داستان زندگی حضرت محمد با نام «محمد رسول‌الله» محصول ۱۹۷۶ است. در این فیلم كمرون نقش نجاشی (Negus)، پادشاه حبشه را بازی می‌كند، شخصیتی كه در زمان حضرت محمد، مسلمانان را پناه داد. موسسۀ فیلم بریتانیا نقش‌آفرینی او در این فیلم را با عبارت «یک نقش فرعی که نگاه‌ها را خیره می‌کند» توصیف کرد.

کمرون با لبخند می‌گوید: «چه طور می‌توانستم نقشی به آن خوبی را نپذیرم؟» اما با وجود تحسین منتقدان و استقبال عمومی، برای یک بازیگر سیاه‌پوست نقش‌های معدودی موجود بود.

«همیشه باید ماه‌ها منتظر می‌ماندم تا نقش دیگری بگیرم؛ اما حال اوضاع تا حدی تغییر كرده و تعداد بازیگران هنرمندی که سیاه‌پوست‌ هستند زیاد است؛ اما در اکثر مواقع برای شناخته شدن باید به هالیود رفت.»

كمرون حتی در مرحله‌ای از زندگی حرفه‌ای‌اش تصمیم گرفت که به آن سوی آب‌ها سفر کند و اقبالش را در فیلم‌های آمریکایی بیازماید. او می‌گوید: «اما من متأهل بودم و پنج فرزند داشتم. همسرم سفید پوست بود و من سیاه پوست و در کالیفرنیا خیلی از ازدواج بین نژادی استقبال نمی‌شد؛ بنابراین با خودم فكر كردم "نه، من خانواده‌ام را در معرض همچنین نژادپرستی قرار نخواهم داد." بنابراین ماجرا را فراموش کردم.»

«الآن فکر می‌کنم خیلی خوش‌شانس بودم. می‌دانم اگر رفته بودم در دام آن شیوۀ زندگی می‌افتادم؛ بنابراین به گذشته که فکر می‌کنم خدا را شكر می‌كنم كه به هالیوود نرفتم.»

ایفای سهمی فوق‌العاده

در دهۀ گذشته كمرون دریافت‌كننده افتخارات بسیاری بوده است. در سال ۲۰۰۹، علیا حضرت ملكه الیزابت دوم در فهرست افتخارات سال نو ۲۰۰۹ به او نشان فرمان رتبۀ امپراتوری بریتانیا (CBE) را اهدا کرد. او همچنین اولین فردی بود که سال گذشته در قالب پروژۀ «سالن مشاهیر» بنیاد اسکرین نیشن (the Screen Nation Foundation's Hall of Fame) از او تقدیر به عمل آمد. این بنیاد به تقدیر از هنرمندانی با پیشینۀ آفریقایی-کارائیبی می‌پردازد که سهم بزرگی در سینما و تلویزیون ایفا نموده‌اند. در برمودا از او تقدیر به عمل آمده است و نام سینمای اصلی شهر همیلتون در سال ۲۰۱۲ به ارل كامرون تغییر داده شد. کمرون امیدوار است که در ماه اکتبر برای برنامۀ ویژه‌ای در آنجا حضور یابد.

ارل كمرون در حالی كه وارد یازدهمین دهه حیاتش می‌شود همچنان بسیار هشیار بوده و مشتاق به ادامۀ بازیگری و همچنین سهیم شدن در فعالیت‌های جامعه بهائی است.

او می‌گوید: «ما باید متوجه باشیم كه خداوند نقشه‌ای برای بشریت دارد و هر فرد از ما سهمی در این نقشه داریم. نقشۀ الهی این است که دنیایی سراسر صلح داشته باشیم. آیندۀ نزدیك تیره و تار به نظر می‌رسد. با شرایطی موجود، انسانیت به زودی چاره‌ای نخواهد داشت مگر اینكه به هدایات خداوند بازگردد.»

«لحظه‌ای در زندگی‌ام نیست كه خداوند را به خاطر بودنم بر این کرۀ خاکی و شناختن این آئین زیبا شكر نکنم. اگر یك میلیون بار زندگی كرده بودم و دیانت بهائی را نداشتم، هیچ کدام از آن عمرها ارزشی نداشت.»