لندن , انگلستان — آیا می‌توانیم سرشت گفتگوی خود را که در سطح ملی جریان دارد و نحوه و شکل مکالمه با یکدیگر را تغییر دهیم؟

دفتر روابط عمومی بهائیان در انگلستان اخیراً جمعی از نمایندگان پارلمان، خبرنگاران، دانشگاهیان و فعالان جامعۀ مدنی را دعوت به بررسی این پرسش کرد. حدود پنجاه نفر از جمله نمایندگان مرکز رسانه‌ای دین (Religion Media Centre)، انجمن انسان‌گرای بریتانیا (the British Humanist Society)، مدرسۀ مطالعات مشرق‌زمین و آفریقا وابسته به دانشگاه لندن(SOAS University of London)، شرکت تحقیق و توسعۀ رند (the Rand Corporation) و سه انجمن دینی در این برنامه شرکت داشتند و تجربیات ارزشمند و متنوع شرکت‌کنندگان به گفتگویهای حاصله غنای ویژه‌ای بخشید.

دفتر روابط عمومی بهائیان انگلستان در بیانیه‌ای خطاب به شرکت‌کنندگان در این جلسه نوشت: «گفتگوهای چالش‌برانگیز متعددی در تمامی سطوح اجتماع در حال شکل‌گیری است که همۀ آن‌ها در آیندۀ مشترک ما نقش به سزایی دارند. این گفتگوها مباحثی همچون ماهیت ارزش‌های ملی مشترک ما، انسجام اجتماعی، برابری زنان و مردان، نقش دین در زندگی عمومی، مهاجرت، آزادی بیان، آزادی دین و عقیده و اقتصاد را شامل می‌شوند.»

بیانیه در ادامه می گوید: «واضح است که برای پیشرفت اجتماع، همۀ ذی‌نفعان و دغدغه‌مندان باید توانایی شرکت کامل در این گفتگو‌ها را به دست آورند.»

در ابتدای این سمینار، پنج سخنران در قالب یک میزگرد سخنانی ایراد کردند و به دنبال آن جلسۀ پرسش و پاسخ برگزار شد. سپس حاضرین به گروه‌های کوچک‌تری تقسیم شدند و هر گروه در مورد موضوع مشخصی به بحث و گفتگوی عمیق‌تری پرداخت.

در ابتدای جلسه، لرد بُرن (Lord Bourne) از منطقۀ اَبِر ایست ویت (Aberystwyth) —عضو پارلمان در بخش جوامع و دولت محلی تحت نظارت وزیر امور داخله— گفت « از همان ابتدای تاریخ، ما از گفتگو برای حل اختلافات بین نوع انسان و فائق آمدن بر مشکلات استفاده کرده‌ایم."

پروفسور مارتین بارت (Martyn Barrett) از دانشگاه سوری (University of Surrey ) توجه حضار را به مفهوم محبت به عنوان یک بُعد اساسی، اما کمتر شناخته شده از تلاش‌ برای ساخت یک اجتماع هماهنگ و موزون جلب نمود.

وی بیان داشت «با ایجاد فرصت برقراری ارتباط میان افرادی از گروه‌های متفاوت فرهنگی می‌توان خصومت، عدم رواداری و تعصب را کاهش داد. مطلوب آن است که این تماس، امکان رشد دوستی‌های معنادار را فراهم آورد و شامل فعالیت‌هایی در مسیر دستیابی به اهداف مشترک باشد. به بیان دیگر، تعاملات انسانی به جای رقابت باید توسط همکاری تعریف شوند.»

یکی دیگر از سخنرانان بخش آغازین سمینار، پروفسور مایکل کارلبرگ (Michael Karlberg) از اساتید دانشگاه وسترن واشنگتن (Western Washington University)، در مورد ضرورت شیوه‌هایی از گفتگو که بر پایه همکاری و وابستگی متقابل استوار هستند سخن گفت. وی بیان داشت «حال که به پایان سال 2016 نزدیک می‌شویم، باید با جدیت از خود بپرسیم:اختلاف‌نظرهای مدنی و مجادله‌های ستیزه‌جویانه چه نفعی برای ما داشته‌اند؟ آیا چنین شیوه‌هایی ما را در ساختن دنیایی که می‌خواهیم برای فرزندانمان به جای بگذاریم کمک می‌کند؟ آیا ما را قادر بر حل مشکلات فزایندۀ اجتماعی و زیست محیطی که در قرن ۲۱ با آن مواجه هستیم می‌نمایند؟ آیا شیوه‌های معنادار از همبستگی اجتماعی را ترویج می‌دهند؟»

او اضافه کرد «آنچه نیاز داریم مدل پیچیده تر و کاملتری از گفتمان عمومی است که بیانگر این درک باشد که ما همه اعضای یک پیکر اجتماعی بهم‌وابسته هستیم و به همان اندازه که می‌توانیم خودخواه باشیم، توانایی بالقوۀ نوع دوستی را نیز داریم. تحقق این نوع‌دوستی بالقوه البته نیازمند آموزش، تلاش و قوۀ اراده و اختیار است.»

دکتر جاستین هاکسلی (Justine Huxley ) مدیر مرکز صلح و آشتی سنت اتلبرگا(St. Ethelburga)، در بارۀ پرهیز از دو قطبی‌کردن تمام مسائل سخن گفت، وی توضیح داد که اگر بتوان از این دام پرهیز کرد، گفتگو می‌تواند با قوای بی‌نظیر خود، مردمانی از پیشینه‌های مختلف را دور هم گرد آورد.

در این جلسه پرسش‌های چالش‌برانگیزی نیز در بارۀ نقش رسانه‌ها در شکل‌دهی به گفتگوهای عمومی مطرح شد. سخنرانان به این موضوع اشاره کردند که رسانه‌ها گاه با ارائۀ مسائل به شکلی دو قطبی، بیشتر به اختلاف دامن می‌زنند. در این شرائط افراد به جای آنکه تشویق شوند با شیوه‌ای مبتنی بر مدارا، راهی برای بررسی پیچیدگی‌های مسائل اجتماعی بیابند، مجبور به جهت‌گیری و انتخاب یکی از دو جناح می‌شوند.

کارنگی شارپ (Karnagie Sharp)، یکی از خبرنگاران بی بی سی اظهار کرد «این وظیفۀ خبرنگاران است که مسائل را به گونه‌ای ارائه دهند که مردم تشویق به همکاری شوند.» شارپ اذعان داشت که این وظیفه مخصوصاً هنگامی که رسانه‌ها بر اساس سود و منفعت عمل می‌کنند، وظیفۀ آسانی نیست.

او اضافه کرد «حقیقت غم‌انگیز این است که برانگیختن احساسات مخاطب باعث فروش بیشتر می‌شود. خبرنگاری به شیوۀ غیرمسئولانه ما را به سوی نفرت و ویرانی پیش می‌برد و به طور فعال بر ضد همبستگی اجتماعی عمل می‌کند.»

پروفسور کارلبرگ نیز در سخنرانی خود به موضوع مشابهی اشاره کرد. وی بیان داشت «هنگامی که اهداف تجاری در گفتمان عمومی دخالت داشته باشند، گفتمان به سمت جدال لفظی بین افراطی‌ترین عقائد در حوزۀ عمومی کشیده می‌شود و رسانه‌هایی که از طریق تبلیغات هزینه‌هایشان تأمین می‌شوند می‌توانند مانع همبستگی اجتماعی شوند.»

نمایندۀ جامعه بهائی انگلستان، برخی بینش‌های اولیۀ برخاسته از این گردهمایی را چنین توصیف کرد: «بسیاری از شرکت‌کنندگان بر این نکته تاکید داشتند که این‌گونه گفتگوی مشارکتی و فراگیر، بسیار جدید و منحصر به فرد بوده و می‌تواند به شیوه‌های جاری گفتگو‌ در پارلمان کمک شایانی نماید. حاضرین همچنین بر تشکیل به جا و بموقع این جلسه و نیاز به آن در فضای اجتماعی و سیاسی فعلی اشاره نمودند. پرسش واضحی که در پایان سمینار مطرح شد این بود که "قدم بعدی چه خواهد بود؟" اشتیاق وافری برای ادامۀ مسیر و اقدام بیشتر وجود دارد.»

وی اضافه کرد:«امیدواریم این بحث حیاتی پیرامون گفتگو در ماه‌های آینده ادامه یابد و تعداد فزاینده‌ای از مردمی که متعهد به ساختن اجتماعی منسجم و هماهنگ هستند را در برگیرد.»

این گردهمایی در تاریخ 7 دسامبر در ساختمان پورتکولیس هاوس (Portcullis House) به میزبانی گروه پارلمانی همۀ احزاب در مورد آئین بهائی(All Party Parliamentary Group on the Baha’i Faith) برگزار شد و دو تن از اعضای پارلمان، لوئیس المن (Louise Ellman) و آلستر کارمیکائل (Alistair Carmichael) ادارۀ آن را بر عهده داشتند.