پاریس, فرانسه — اخیرِاً چند تن از مسلمانان بلندپایه در خاورمیانه، آفریقا و اروپا بر علیه آزار بهائیان در ایران سخن گفته‌ و نابردباری مذهبی‌ای را که نیروی محرک سرکوب بزرگ‌ترین اقلیت مذهبی آن کشور است محکوم کرده‌اند. اقدام یک روحانی ایرانی، آیت‌الله عبدالحمید معصومی تهرانی که به تازگی، و به طور خاص، از «هم‌زیستی» با بهائیان حمایت کرده است تا اندازه‌ای الهام بخش این افراد بوده است. آیت‌الله سید حسین اسماعیل الصدر، بلندپایه‌ترین روحانی شیعه در بغداد، عراق؛ شورای قضایی اسلامی افریقای جنوبی؛ و دکتر غالب بن‌شیخ، رئیس شورای «ادیان برای صلح» در فرانسه، همگی اقدام آیت‌الله تهرانی را به عنوان اقدامی اخلاقی و شجاعانه ستوده‌اند و تقاضای وی را برای آغاز گفتمانی جدید در بارۀ ارزش‌های مشترک در میان ادیان مختلف، به عنوان تلاشی برای ترویج هم‌زیستی دوستانه، حمایت کرده‌اند.

در بغداد، آیت‌الله سید حسین اسماعیل الصدر، مؤسس بنیاد گفتگوی انسان‌دوستانه، در مصاحبۀ مفصلی که در ۱۴ مه ۲۰۱۴ به صورت آنلاین منتشر شد، اظهار داشت که گفتگو درباره ارزش‌های مشترک می‌تواند به چی ره شدن بر جزمیت و تعصب کمک کند.

آیت‌الله صدر گفت: «همۀ ما، پیش از آنکه به دین یا به گروه و یا به مسلک خاصّی پای‌بند باشیم، انسان هستیم. و به عنوان انسان، در بسیاری از ارزش‌ها، فرایندهای فکری و در سرشت طبیعی‌مان مشترک هستیم. این‌ها عناصری هستند که به ما کمک می‌کنند تا گرد هم آئیم و در گفتگویی شرکت جوئیم که به ما درک وسیع‌تری از دیگران می‌بخشد و به این ترتیب درک عمیق‌تری از یکدیگر پیدا کنیم، که به نوبۀ خود ما را به برقراری هم‌زیستی مسالمت‌آمیز هدایت می‌کند.»

آیت‌الله صدر در این مصاحبه همچنین دربارۀ مسأله بهائیان سخن گفت. او اظهار داشت: «قرآن همه ما را به صورت «فرزندان آدم» خطاب می‌کند، و طبق فرموده‌ی امام علی (ع)، مردم بر دو دسته‌اند. — یا برادر دینی تو هستند یا در خلقت نظیر تو به شمار می‌روند. این که با پیروان دین مشخصی موافق نیستم، به معنای آن نیست که حق دارم آنان را از حقوق انسانی طبیعی یا حقوق ملی‌شان به عنوان فرزندان این یا آن وطن محروم کنم.»

آیت‌الله صدر، که به خاطر تلاش‌هایش برای ترویج گفتگو میان گروه‌های دینی و سکولارغیر‌مذهبی به خوبی شناخته شده است، «گفتگوی انسانی» درباره‌ی سازگاری و هم‌زیستی مذهبی را خواستار شد. او می‌گويد هدفش این است که «در تمام گفتمان‌هائی که به شکل‌گیری انسانیتی پیشرو کمک می‌کند شرکت نماید، گفتمان‌هایی با بینشی جدید که بتواند اجتماعی سالم بنا نهد، و آن اجتماع به نوبۀ خود به ایجاد ملت‌هایی موفق کمک ‌کند».

آیت‌الله صدر، در اکتبر سال گذشته، در پاسخ به سؤال شخصی که اشاره کرده بود برخی از مسلمانان فکر می‌کنند که نباید هیچ تعاملی با بهائیان داشته باشند فتوایی در خصوص چگونگی رفتار مسلمانان با بهائیان صادر کرد. او گفت: «خداوند، قادر مطلق، به ما فرمان داده است که با تمام برادران و خواهرانمان که پیرو ادیان و مذاهب دیگر هستند با مهربانی، مبتنی بر عدالت، بخشش و محبّت رفتار کنیم. بنابراین، به تعامل و معاشرت در حیطۀ مبادی عمومی انسانی میان مسلمانان و برادران آنان از ادیان و عقاید دیگراعتراضی نیست.»

در ۱۶ مه ۲۰۱۴، شورای قضائی اسلامی آفریقای جنوبی بیانیه‌ای صادر کرد و در آن «عمل شرافتمندانۀ» آیت‌الله تهرانی را که «جامعۀ بهائی را، چنان که شایسته‌ است ارج نهاد»، ستود. این شورا همچنین اظهار امیدواری کرد که اقدام آیت‌الله تهرانی به «شناسایی رسمی حقوق این جامعۀ مذهبی که هدف و مقصدش صرفاً برقراری صلح و رواداری در میان همۀ مردم روی زمین است بینجامد.»

و در پاریس نیز، دکتر غالب بن‌شیخ، متخصص بلند‌پایۀ الهیات اسلامی که در فرانسه به خاطر ترویج فعالیت‌های میان اديانی و نیز ارائۀ برنامۀ هفتگی تلویزیونی «اسلام» بسیار سرشناس است، در ویدئویی که به صورت آنلاین منتشر شد، حرکت «شکوه‌مند» آیت‌الله تهرانی را ستود.

دکتر بن‌شیخ اظهار داشت: «امیدوارم او به زودی الهام‌بخش دیگران شود. بسیار عالی خواهد بود اگر او سفیرانی ‌داشته باشد که از جانب او سخن بگویند. در حال حاضر او هیچ سفیری ندارد، یا حداقل من آنان را نمی‌شناسم. بنابراین، ما خود را سفیران او خواهیم خواند.»

دکتر بن‌شیخ، با محکوم کردن تبعیض علیه بهائیان ایران آن را «اهانت به قانون» و «افتضاحی غیرقابل تحمل» خواند، و تأکید کرد که گفتمان هم‌زیستی مذهبی باید به پیش برده شود. او در راستای این منظور، فوراً میزگردی را به میزبانی شورای «ادیان برای صلح» و جامعۀ بهائی فرانسه طرح‌ریزی کرد که در روز ۲۷ ژوئن، تحت عنوان «ترویج هم‌زیستی مذهبی— تأملاتی مشترک‌ در تقدیر از اقدام آیت‌الله معصومی تهرانی»، برگزار خواهد شد. دکتر بن‌شیخ همچنین احتمال برگزاری گردهم‌آیی مشابه و بزرگتری را در زمستان امسال مطرح کرد.

دکتر بن‌شیخ گفت: «ما نباید ناامید شویم. بزرگترین کلیساهای جامع با یک سنگ آغاز می‌شوند. این سنگ نهاده شده است. اگر می‌خواهید انسان‌ها با هم برادری کنند، آن‌ها را دور هم جمع کنید تا کلیساهای جامعی بسازند. کلیسا در اینجا ساختمانی فیزیکی نیست، این کلیسای برادری جهانی است. پس بنا بر این با یک کلمه، یک حرکت، یک نشانۀ دوستی آغاز می‌شود، که لازم است بدانیم چگونه بر روی آن بنا نهیم.»